سیده ساناز رمضانپور - دانشیار، گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
حسن سلطانلو - دانشیار، گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
سید ابراهیم سیفتی - استادیار، گروه مدیریت مناطق خشک و بیابانی، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران.
سحر سادات حسینی - دانش آموخته دکتری، گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

هدف: کینوا با نام علمی Chenopodium quinoa گیاهی هالوفیتی است که توانایی زنده ماندن در شرایط شور را دارد. در این مطالعه با بررسی پاسخ های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی یک رقم تجاری و پرکاربرد کینوا نسبت به سطوح مختلف تنش شوری آب دریا اطلاعات نوینی در جهت کاهش اثرات منفی تنش شوری بر خصوصیات رشدی و عملکردی و استفاده از این اطلاعات در برنامه های به نژادی این گیاه ارائه شده است. مواد و روش ها: به جهت بررسی تجمع برخی اسمولیت ­ها (گلایسین­بتائین و پرولین)، پراکسید هیدروژن (H۲O۲) و مالون دی­ آلدئید (MDA) و فعالیت برخی آنزیم های آنتی اکسیدانت دخیل در تنش شوری شامل کاتالاز، پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز، ژنوتیپ تیتیکاکا کینوا تحت تاثیر دو سطح شوری dSm-۱ ۹/۶ و dSm-۱ ۸/۱۳ به ­همراه شاهد در چهار تکرار با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی کشت و پس از اعمال تیمار شوری، در بازه­ های زمانی از شش ساعت تا هشت روز، نمونه برگی تهیه شد. نتایج: بر اساس نتایج حاصله میزان تجمع پراکسیدهیدروژن در شوری dSm-۱ ۸/۱۳ به مراتب بالاتر (P ≤۰.۰۰۱) از dSm-۱ ۹/۶ بود. به دنبال افزایش سوپراکسیدهیدروژن و تولید ROS، میزان پراکسیداسیون لیپیدها نیز افزایش یافت و شاخص مالون­ دی­ آلدئید نیز در هر دو سطح شوری طی روزهای تنش افزایش (P ≤۰.۰۰۱) نشان داد.نتیجه گیری: به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که گیاه کینوا با افزایش تجمع اسمولیت­ ها و همچنین افزایش فعالیت آنزیم­ های آنتی­ اکسیدان می­ تواند از بروز تنش اکسیداتیو و ایجاد خسارت به گیاه در شرایط تنش شوری جلوگیری نماید. گیاه کینوا قادر است با فعال نمودن پاسخ­ های بیوشیمیایی و آنزیمی با تنش شوری مقابله نموده و با برقراری هموستازی سلولی مانع خسارات بیشتر تنش شوری شود.

آنتی اکسیدانت, پرولین, تیتیکاکا, شوری, کینوا