قادر دشتی - گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تبریز
زهرا کاوخانی - گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تبریز
جواد حسین زاد - گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تبریز
فاطمه ثانی - گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تبریز

زمینه مطالعاتی: رشد فزاینده جمعیت و افزایش تقاضا برای فراورده های کشاورزی منجمله محصولات پروتئینی نظیر گوشت مرغ از طرفی و محدودیت منابع تولید، ارتقاء بهرهوری عوامل تولید را به صورت یک ضرورت درآورده است. هدف: از آنجایی که تغییر تکنولوژی یکی از مولفه های اساسی تغییر بهرهوری محسوب می شود مطالعه حاضر با هدف ارزیابی روند و ماهیت تغییر تکنولوژی در صنعت طیور گوشتی ایران صورت گرفت. روش کار: بدین منظور دادههای مورد نیاز مربوط به ۲۷ استان در طی دورهی زمانی ۹۶-۱۳۷۵ از نتایج سرشماری واحدهای مرغداری گوشتی جمعآوری گردید. از همین رو تابع هزینه ترانسلوگ به همراه سیستم معادلات سهم هزینه با استفاده از دادههای پانلی به روش سیستم معادلات به ظاهر نامرتبط (SURE) برآورد گردید. نتایج: یافته ها نشان داد که به طور متوسط مقدار تغییر تکنولوژی خنثی و غیر خنثی به ترتیب معادل ۹۳/۰ و ۲۶/۰- و تغییر تکنولوژی ناشی از مقیاس برابر ۲۸/۲- بدست آمد. همچنین نرخ تغییر تکنولوژی در واحدهای مرغداری کشور ۶۱/۱- درصد است، یعنی تغییر تکنولوژی در طول زمان باعث کاهش هزینه تولید محصول گوشت مرغ گردیده است. از آنجایی که کشش هزینه کوچکتر از یک (معادل ۳۷/۰) بدست آمد، بنابراین تولید محصول با پدیده بازده صعودی نسبت به مقیاس و لذا وجود صرفه اقتصادی روبرو می-باشد. نتیجه گیری نهایی: بنابر نتایج این تحقیق تغییر تکنولوژی در جهت استفاده بیشتر از دان طیور بوده است؛ بهعبارت دیگر تغییر تکنولوژی در صنعت مرغداری گوشتی ایران، انرژیاندوز و کاراندوز میباشد. بهره مندی صنعت طیور از نمادهای نوین تکنولوژی و اتخاذ تدابیر برای افزایش مقیاس تولید در واحدهای مرغداری گوشتی استان های مختلف کشور پیشنهاد میشود.

بهره وری, تابع هزینه ترانسلوگ, تغییر تکنولوژی, کشش هزینه, مرغداری گوشتی