ساسان اسفندیاری - گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
آرش دوراندیش - گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
علی فیروززارع - گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

استفاده نامحدود از پساب شهری با کیفیت محدود در مزرعه، سلامت کشاورزان و مصرف کنندگان محصولات آبیاری شده با پساب را به خطر می اندازد. اگر کشاورزان پارامترهای مربوط به استفاده ایمن از پساب شهری مانند الگوی کشت متناسب با کیفیت پساب، استفاده از روش آبیاری مناسب و رعایت فاصله آخرین آبیاری با پساب تا برداشت محصول را اجرا کنند، میزان آلودگی به حداقل می رسد. بنابراین، ایده اصلی این مطالعه تعیین عوامل موثر بر استفاده ایمن از پساب شهری در مزرعه توسط ۲۱۷ کشاورز کشاورز ایرانی-مشهد است. در این راستا از نظریه گسترده رفتار برنامه ریزی شده  با افزودن درک خطر و دانش به عنوان چارچوب نظری مطالعه استفاده شده است. نتایج تحلیل الگو سازی معادلات ساختاری نشان داد که سه زیر مولفه از الگوی اصلی نظریه رفتار برنامه ریزی شده یعنی نگرش، هنجار ذهنی و کنترل رفتار درک شده  از نظر آماری روابط مثبت و معناداری با قصد مشارکت کشاورزان در استفاده ایمن از پساب داشتند و به طور کلی ۶۳ درصد از واریانس آن را توضیح دادند. علاوه بر این، پس از گنجاندن دو متغیر درک خطر و دانش به عنوان پیش بینی کننده قصد در الگو توسعه یافته نظریه رفتار برنامه ریزی شده، قدرت پیش بینی الگو افزایش یافت. همچنین مهم ترین متغیر در الگو نظریه رفتار برنامه ریزی شده اصلی کنترل رفتار درک شده بود، اما در الگو نظریه رفتار برنامه ریزی شده توسعه یافته، دانش بیشترین اهمیت را داشت. بنابراین سیاست گذاران با تاکید بر دانش کشاورزان می توانند رفتارهای ایمن را در استفاده از پساب شهری در مزرعه را ترویج دهند.

تئوری گسترده رفتار برنامهریزی شده, درک خطر, دانش, استفاده ایمن از پساب شهری