علی زارعی - کارشناسی آموزش ابتدایی دبیر دبیرستان ۱۲ بهمن، ناحیه یک بندرعباس

اختلال دیکته نویسی یا Spelling Disorder عبارت است از ناتوانی در نوشتن صحیح، یادگیری و به خاطر سپردن الگوهای املایی و کلمات. به عبارتی ساده تر افرادی که با اختلال دیکته نویسی دست و پنجه نرم می کنند، در نوشته های خود بیشتر از افراد همسنشان دارای غلط املایی هستند. این اختلال متمایز از اشتباهات رایج کودکان کلاس اول، دوم و سوم ابتدایی است. نوشتن مستلزم به کارگیری مهارت های گوناگونی است. مهارت های مکانیکی نوشتن مانند دست خط، هجی کردن و نقطه گذاری از مهم ترین مهارت های مورد نیاز هستند. همچنین مهارت های زبانی مانند درک معنای کلمه ها و دستور زبان نیز مورد نیاز هستند. مهارت های تفکر مانند سازماندهی و برقراری ارتباط میان مطالب هم مهارت هایی هستند که دو بخش قبلی را تکمیل خواهند کرد. از این منظر می توان ادعا کرد که اختلالات دیکته نویسی بسیار متنوع هستند. مهم ترین اختلالات املایی نشناختن صدا و حروف است سایر اختلالات از نوع دیداری، شنیداری، دقت و آموزشی هستند.اختلالات دیداری به سه دسته دیداری، تمیزدیداری و توالی دیداری تقسیم می شوند. بررسی اشکالات موجود در املاء: اشتباهات دیکته های دانش آموزان را از روی دفتر یادداشت می کنیم پس از یافتن علت آن برای رفع اشکالات تکالیف خاصی را در نظر می گیریم.یکی از عوامل موثر برای موفقیت ایجاد انگیزه در دانش آموز می باشد که می توان از طریق کار گروهی در کلاس سریع تر به نتیجه رسید. روش تدریس آموزش املاء: ۱- روش آزمون- مطالعه: در این روش متن نوشته شده بعد از تصحیح تا جلسه ی بعدی کلمات غلط در املاء توسط دانش آموز تمرین می شود متن دوم با کمک متن اول اما در قالب جملات جدید تهیه می گردد. ۲- روش نمایشی: به منظور تقویت دیداری با آموزش حروف هم صدا (ص- ث- س) ابتدا کلمه را بنویسند بعد به تخته نگاه کنند و در صورت اشتباه درست آن را بالای کلمه بنویسند ۳- کاربرد جمله سازی در زنگ املاء: ۲۰ جمله از ۵ درس انتخاب شده و در هر جمله جای یک کلمه با ارزش املایی را خالی گذاشته تا دانش آموز کامل کند. ۴- آشنا کردن دانش آموز با متن املاء: قبل از نوشتن آموزگار یک بار متن را بخواند یا روی تخته قبلا آن را بنویسد.نحوه قرایت املاء در کلاس نیز می تواند در تقویت املاء موثر باشد. سرعت گفتن املای کلمه با توان نوشتن دانش آموزان متناسب باشد.

یادگیری ،اختلالات املایی،قرائت املا ، اختلالات دیداری