بهناز عطائیان - Department of Natural Engineering, Faculty of Natural Resources and Environment, Malayer University, Malayer, Iran.
سمیه حسین زاده - Department of Natural Engineering, Faculty of Natural Resources and Environment, Malayer University, Malayer, Iran.
ثمر مرتضوی - Department of Environmental Science and Engineering, Faculty of Natural Resources and Environment, Malayer University, Malayer, Iran.

بهره برداری از معادن، منجر به تخریب مراتع شده است. در این مطالعه پاکسازی زیستی خاک های آلوده به عنصر سرب توسط گونه گیاهی Chrysypogon zizanioides در خاک اطراف معدن سرب منطقه لشکردر واقع در شهرستان ملایر بررسی شد. در سنجش اولیه، میزان آلودگی سرب خاک در این مراتع برابر ۶۰۰ میلی گرم در کیلوگرم خاک خشک برآورد شد. با ارزیابی اثرات زیست محیطی سرب منطقه، ضرایب زمین انباشت، آلودگی و خطرپذیری بالقوه بوم شناختی در محدوده بی نهایت تا بسیار زیاد دیده شد. پژوهش در قالب یک طرح کاملا تصادفی با ۴ تیمار سطح آلودگی سرب (۰، ۳۰۰،۶۰۰ و ۱۶۰۰ میلی گرم در کیلوگرم) در ۴ تکرار در گلخانه دانشگاه ملایر طی ۱۳۰ روز انجام شد. در انتهای دوره پارامترهای غلظت سرب در خاک، ریشه و اندام هوایی، شاخص تجمع زیستی BCF، ضریب انتقالTF، تولید اندام هوایی و ریشه در گیاه وتیور اندازه گیری شدند. نتایج بیانگر اثر افزایشی غلظت سرب خاک بر میزان غلظت سرب در ریشه و اندام هوایی گیاه بود. به طوری که در سطح آلودگی ۱۶۰۰mg/kg، غلظت سرب در اندام هوایی به ۹۴/ ۲۴۲ و در ریشه به ۲۴۲/۰۲mg/kg رسید. در بیشتر سطوح آلودگی بجز سطح ۱۶۰۰mg/kg، شاخص های BCF در ریشه و اندام هوایی و ضریب TF کمتر از یک محاسبه شدند. TF<۱ بیانگر عدم تجمع فلز سرب در اندام های قابل برداشت و سلامت تولید هوایی است. به همین دلیل گیاه وتیور برای احیا مراتع منطقه توصیه می شود.

Lead, Potentially Toxic Elements, Phytoremediation, Vetiver grass, Chrysopogon zizaniodes, سرب, عناصر با پتانسیل سمیت, گیاه پالایی, وتیور گراس, Chrysopogon zizanioides