محمدرضا دوست محمدیان - استادیار، دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه سمنان
ثریا دوست محمدیان - استادیار، دانشگاه علوم پزشکی سمنان
نجمه دوست محمدیان - استادیار، مرکز تحقیقات بیماریهای گوارش و کبد، دانشگاه علوم پزشکی ایران
اعظم دوست محمدیان - استادیار، پژوهشگاه مخابرات ایران (ITRC)
هومن ضرابی - پژوهشگاه مخابرات ایران
حمیدرضا ربیعی - استاد، دانشکده مهندسی کامپیوتر، دانشگاه صنعتی شریف

در این مقاله، مساله مدلسازی اپیدمی و هموار کردن منحنی همه گیری بیماریها در شبکه های انسانی-اجتماعی مورد بررسی قرار میگیرد. هموارتر کردن نمودار همه گیری به معنی کند کردن گسترش بیماری و کاهش نرخ انتقال است که با استفاده از فاصله گذاری اجتماعی، ایزوله کردن افراد و البته واکسیناسیون انجام می شود. روشهای غیردرمانی البته راههای ساده تر و سریعتری برای کنترل نرخ گسترش و اپیدمی بیماری هستند. با هدفمندتر کردن این روشهای غیر درمانی برای گروههایی مشخص با مرکزیت بالاتر در ساختار جامعه میتوان به نسبت نمودار هموارتری برای همه گیری بیماری مثل کرونا داشت بدون اینکه هزینه های درمانی خاصی تحمیل گردد. هدف در این پژوهش ابتدا مدلسازی مساله اپیدمی و سپس ارایه راهکارها و الگوریتمهای ساختاری بر مبنای ساختار شبکه انسانی اجتماعی به منظور واکسیناسیون هدفمندتر یا روشهای غیردرمانی هدفمندتر برای کاهش پیک بیماری واگیر و هموارکردن منحنی همه گیری می باشد. این راهکارها براساس ساختار گراف شبکه انسانی-اجتماعی بوده و میتوانند تا حد محسوسی در کاهش نرخ انتقال موثر باشند. بدین منظور تعداد خاصی از نودهای شبکه با مرکزیت بالا ایزوله شده و سپس نمودار همه گیری شبکه بررسی می شود. این تحقیق نتایج معناداری برای هموارکردن نمودار همه گیری شبکه تنها با ایزوله کردن درصد کمی از نودهای خاص را نشان می دهد. روشهای ارایه شده در این تحقیق مستقل از نوع بیماری بوده و برای انواع بیماریهای واگیردار ار جمله کووید-۱۹ موثر است.

اپیدمی, هموارسازی منحنی همه گیری, شبکه های انسانی-اجتماعی, تئوری گرافها