سید مهدی ذاکری تبار امیری - انشگاه گلستان، گرگان، ایران
حمیدرضا صادقی پور - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران.
کامران قاسمی - استادیار گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
احمد عبدل زاده - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران.
فاطمه شیخ - استادیار، بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،

سابقه و هدف: گیاه باقلا (Vicia faba L.) متعلق به تیره Fabaceae از جنس Vicia، گیاهی روز بلند، یک ساله، علفی و ایستاده، با رشد نامحدود و دامنه سازگاری وسیع است، که با داشتن بیشترین مقدار پروتئین ذخیره ای، به عنوان یک منبع پروتئین ارزان قیمت محسوب می گردد. باقلا به سبب میزان زیاد تثبیت زیستی نیتروژن و شکستن چرخه بیماری های غلات، بهترین گزینه برای تناوب با غلات و دانه های روغنی محسوب می گردد. در این پژوهش اثر تغذیه برگی ساکارز و آمینواسید گلوتامین بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام دارای تانن (برکت و شادان) و با تانن کم (مهتا) باقلا مورد سنجش قرارگرفت. مواد و روش ها: آزمایش به صورت فاکتوریل با دو فاکتور در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و به صورت کشت مزرعه ای در شهرستان بهشهر انجام شد. فاکتور اول سه رقم باقلا شامل ارقام دارای تانن برکت و شادان و رقم کم تانن مهتا بود و فاکتور دوم چهار سطح تغذیه ای شامل محلول پاشی با آب مقطر (شاهد)، اسید آمینه گلوتامین (۲۰۰ میلی گرم)، ساکارز (۵۰۰۰ میلی گرم) و اسیدآمینه + ساکارز در نظر گرفته شد. محلول پاشی ترکیبات، در سه نوبت به فاصله ۱۵ روز یکبار از ابتدای شروع گلدهی صورت گرفت.یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که تغذیه با گلوتامین اثر معنی داری بر عملکرد غلاف تر در ارقام باقلا داشت، اما تیمار ساکارز اثر معنی داری روی هیچ یک از صفات عملکردی نداشت. رقم برکت با متوسط ۲۶۰۴۳ کیلوگرم غلاف تر در هکتار، به طور معنی داری از دو رقم دیگر برتر بود. همچنین رقم برکت بالاترین عملکرد دانه تر و عملکرد دانه خشک را نشان داد. در بخش ارزش غذایی، بیشترین میزان فعالیت آنتی اکسیدان در تیمار مهتا+گلوتامین دیده شد، که به طور معنی داری نسبت به رقم مهتا+شاهد برتر بود، ولی با تیمار مهتا+تغذیه توام اختلاف معنی داری نداشت. در دو رقم برکت و شادان، تیمارهای بکار رفته نتوانستند افزایش فعالیت آنتی اکسیدانی را نسبت به شاهد این ارقام ایجاد کنند. بیشترین مقدار نشاسته در رقم برکت+ساکارز دیده شد، که اختلاف معنی داری با رقم شادان-+گلوتامین نداشت. از نظر میزان پروتئین محلول، رقم شادان +تغذیه توام بیشترین مقدار را نشان داد، که به طور معنی داری از تمامی تیمارهای دیگر برتر بود.نتیجه گیری: از میان صفات مختلف مرتبط با عملکرد و اجزای عملکرد، تنها عملکرد غلاف تر تحت تاثیر تیمار گلوتامین قرار گرفت و سایر تیمارهای تغذیه ای نتوانستند تاثیر مثبتی بر عملکرد و اجزای عملکرد باقلا داشته باشند. مقایسه بین سه رقم مورد آزمایش نیز نشان داد که رقم برکت از نظر شاخص های عملکردی نسبت به دو رقم دیگر دارای برتری معنی داری بود. در مجموع، در صورتی که هدف تولید دانه باقلا با نشاسته و پروتئین بالا باشد، میتوان به ترتیب رقم برکت با تیمار ساکارز و رقم شادان با تیمار توام (ساکارز+گلوتامین) را پیشنهاد نمود.

آنتی اکسیدان, آمینواسید, کربوهیدرات, نشاسته, وزن خشک دانه