معصومه برزگرفارسیانی - دانشگاه الزهراء
فریبا حاجیعلی - دانشگاه الزهراء

قرعه از ” قرع” به معنای سهم و نصیب است ، قاعده قرعه از قواعد فقهی است که کلی و عام است و در شبهات خارجیه ، شبهات موضوعیه کاربرد دارد . ادله های قرآنی و حدیثی برای اثبات قاعده قرعه وجود دارد که نشان می دهد این قاعده شرعیت داشته و نوآوری و بدعت نیست . قرعه عسر و حرج را از میان می برد و در دعاوی حقوقی هم کاربرد دارد زمانی که هیچ اصلی نباشد که به آن رجوع شود از این قاعده استفاده می کنند. قاعده قرعه اصل است نه اماره، البته اصلی که در شبهات موضوعیه به کار می رود. قرعه یک قاعده فقهی است که نیاز به اثبات دارد و اثبات آن با اصول فقه است زمانی که در اصول گفته می شود که اگر خبر واحد محفوف به قراین معتبره باشد حجت است پس می توان روایات در این خصوص را قبول کرد و حجت دانست یا وقتی که در اصول اثبات شده به عنوان کبری قیاس که ظواهر حجت است پس می توان به ظواهرآیات قرآن عمل کرد بنابراین می توان به آیاتی که در قالب داستان از قرعه استفاده کرده عمل کرد چون علم اصول می گوید ظواهر حجت است برای ما . پس بر آن شدیم به تبیین بیشتر این قاعده و کاربرد آن بپردازیم . روش تحقیق توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای است .

قرعه ، شبهه ، اماره، علم اجمالی