محمد تقی زاده - دانشجوی دکتری، گروه تاریخ، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران
رضا کیانی نیا - استادیار، گروه تاریخ، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران
عبدالعزیز موحد - استادیار، گروه تاریخ، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران.

اعراب با انگیزه های مختلف به خوزستان وارد شدند و در مناطق روستایی و شهری آن سکونت یافتند و سرانجام توانستند جریان امور را در دست گرفته و حاکمیت خود را در منطقه تثبیت نمایند.سپاهیان، دهقانان و کشاورزان از جمله طبقات اجتماعی موثر در تحولات سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی خوزستان در عصر ساسانیان و آغاز دوره اسلامی بودند. سپاه ساسانی از طبقات فرادست جامعه و از ارکان مهم حکومت به شمار می رفت که پس از شکست های پی در پی و کشته شدن سرداران آن، ناگزیر سپر مقاومت را بر زمین گذاشت و تسلیم سپاه اسلام شد. دهقانان از مهم ترین خاندان های اشرافی اواخر عصر ساسانی بودند که هنگام تهاجم اعراب مسلمان واکنش های متفاوتی در مقابل مهاجمان عرب از خود نشان دادند. برخی از آنان اسیر و یا به قتل رسیدند اما بسیاری جهت حفظ موقعیت خود با مسلمانان همکاری کردند. در این پژوهش سعی شده است تا به این پرسش پاسخ داده شود که از ورود و استقرار عرب مسلمان در خوزستان تا روند سلطه و حاکمیت در این ولایت ، نوع واکنش طبقات اجتماعی منطقه در مقابل فاتحان عرب چگونه بوده است . محدوده زمانی مورد بحث در این پژوهش قرن اول هجری است و این پژوهش به شیوه تحقیق تاریخی و روش توصیفی - تحلیلی و با بهرهگیری از منابع تاریخی و جغرافیایی و تحقیقات جدید انجام شده است .

اسلام . خوزستان . سپاهیان . دهقانان . کشاورزان.