جواد میکانیکی - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی/ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بیرجند، ایران
مفید شاطری - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی / دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بیرجند، ایران
پریسا قربانی - دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند، بیرجند

چکیدهنهاد وقف در همه جوامع و بخصوص در جامعه اسلامی می تواند گره گشای بسیاری از مشکلات باشد. وقف علاوه بر کاهش هزینه های عمومی روستا،سبب تقویت روحیه ی مذهبی مردم و شکل گیری اماکن عمومی ومذهبی می گردد و می تواند به توسعه پایدار در نواحی روستایی نیز کمک کند،لذا ترویج فرهنگ وقف در بین مردم در برنامه ریزی های توسعه روستایی جایگاه ویژه ای دارد. پژوهش حاضر به بررسی اثرات اقتصادی و اجتماعی وقف در توسعه فضاهای روستایی در شهرستان خوسف در استان خراسان جنوبی پرداخته است.این پژوهش به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و بر مبنای ماهیت و روش از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی است.روش جمع آوری اطلاعات به کمک پرسشنامه محقق ساخته بوده و برای سنجش میزان اعتبار پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده شده است. جامعه آماری ۱۷۴۰خانوار در ۱۷ روستای شهرستان بوده که دارای بیشترین تعداد رقبات وقفی است.حجم نمونه از طریق فرمول کوکران۲۶۶خانوار برآورد گردید.برای آزمون فرضیات از آزمون های تی تک نمونه ای و دو جمله ای در محیط نرم افزارspssاستفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که به طور کلی وقف بر بهبود شاخص های اقتصادی، نوسازی و بهسازی مکان های عمومی برای خانوار های روستایی تاثیر زیادی داشته است. در بعد اجتماعی، وقف بر گسترش روحیه ی خیر بودن در بین خانوار ها و همچنین شکل گیری اماکن عام المنفعه و نگه داری و مرمت آن در طول زمان شده و تقویت روحیه معنوی خا نوارها و گسترش روحیه امانت داری در بین آنها را سبب شده است

توسعه ی روستایی, وقف, شهرستان خوسف