سید علی اصغر میرشجاعی - ۱. Dept. of Public Law, Islamic Azad University, Qom Branch, Qom, Iran
مهسا اردلانی - ۲. M.A in Criminal Law and Criminology, Dept. of Law, Kish International University, Kish, Iran

زمینه: یکی از مباحث مهم اخلاقی در قانون آیین دادرسی کیفری جدید مربوط به رعایت حقوق شهروندی در مراحل دادرسی است. سنگ بنای یک امر کیفری در مرحله ی کشف جرم توسط ضابطان گذاشته می شود و این مرحله، نقش مهمی در تامین یا عدم تامین حقوق شهروندی افراد دارد. در قانون جدید رعایت اخلاق در دادرسی کیفری ابتدا منوط به رعایت حقوق شهروندی است  . در این تحقیق به بررسی حقوق شهروندی  از منظر  متهمان و بزه دیدگان براساس ق. آ. د. ک. ۱۳۹۲ پرداخته شده است. نتیجه گیری: تحقیق نشان می دهد  قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲ در مقایسه با قوانین سابق, نکات ارزشمند بسیاری در راستای تعالی اخلاق و رعایت هرچه بیشتر حقوق شهروندی متهمان و بزه دیدگان در کلیه ی مراحل دادرسی کیفری مخصوصا در مرحله ی کشف جرم و تحقیقات مقدماتی مقرر کرده و تکالیف ضابطان دادگستری در آن نسبت به قانون سابق از لحاظ کمی, گسترده تر و از لحاظ کیفی دقیق تر و صریح تر و با نوآوری هایی مخصوصا در حوزه ی رعایت حقوق شهروندی همراه است. به منظور رعایت این حقوق ، تضمین هایی مقرر شده است که تحقق این مهم را در عالم واقع میسر نماید، لذا با مقرر نمودن تضمین های عام و کلی در صدد حمایت از طرفین شکایت کیفری و از سوی دیگر تضمین های متناسب با وضعیت هر یک از طرفین به آنها اختصاص داده است.

Ethics, Criminal proceedings, Defendant, Victim, Citizen's rights, اخلاق, دادرسی کیفری, متهم, بزه دیده, حقوق شهروندی