تبیین حسابداری ذهنی با تمکین مالیاتی، فرار مالیاتی و اخلاق مالیاتی در اجرای هوشمندسازی نظام مالیاتی

زمینه: حسابداری ذهنی تلاش می کند ساز و کاری را که مردم در آن درآمدهای اقتصادی را کدگذاری، گروه بندی و ارزیابی می کنند توضیح دهد. هدف مطالعه حاضر تبیین حسابداری ذهنی با تمکین مالیاتی، فرار مالیاتی و اخلاق مالیاتی در اجرای هوشمندسازی نظام مالیاتی می­باشد. روش: تحقیق حاضر در زمره پژوهش­های آمیخته بود. در بخش کیفی از تکنیک دلفی استفاده شد. جامعه خبرگان حوزه امور مالیاتی بودند که با روش نمونه­گیری غیراحتمالی هدفدار و قضاوتی ۲۰ نفر از افراد خبره شناسایی گردید که در نهایت ۱۳ نفر از آنان برای همکاری اعلام آمادگی نمودند. ابزار مصاحبه بود و داده ها با تکنیک دلفی تحلیل شدند. در بخش­کمی، از روش پیمایشی استفاده گردیده است. جامعه کارمندان اداره امور مالیاتی شهر­تهران در رشته حسابداری بودند که ۲۸۵ نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و پرسشنامه را تکمیل کردند. داده­های گردآوری شده با مدلسازی معادلات ساختاری و با  نرم­افزار PLS  تجزیه و تحلیل شد. یافته ­ها: نتایج نشان داد که بین مالیات بر درآمد و تمکین مالیاتی، فرار مالیاتی و اخلاق مالیاتی در اجرای هوشمندسازی نظام مالیاتی رابطه معناداری وجود دارد. و همچنین بین مالیات بر ارزش­افزوده و دانش مالیاتی، و تمکین مالیاتی، فرار مالیاتی و اخلاق مالیاتی در اجرای هوشمندسازی نظام مالیاتی رابطه معناداری وجود دارد. از جهتی بین تفکر مالیاتی  و تمکین مالیاتی، فرار مالیاتی و اخلاق مالیاتی در اجرای هوشمندسازی نظام مالیاتی رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه­ گیری: امید است که نتایج مطالعه حاضر در راستای هوشمندسازی نظام مالیات کشورمان به برنامه­ریزان و سیاست­گذاران در این حوزه کمک شایانی نماید.

Keywords:

Tax compliance , Tax evasion , Tax ethics , Tax intelligence , Mental accounting , تمکین مالیاتی , فرار مالیاتی , اخلاق مالیاتی , هوشمندسازی مالیات , حسابداری ذهنی