محمد سجاد دانش مهر - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه پیام نور
سامان آبی زاده - استاد یار گروه شهرسازی دانشکده هنر و معماری دانشگاه پیام نور

معماری اسلامی مانند دیگر انواع معماری، با معرفت شناسی و هستی شناسی در فرهنگ جامعه مرتبط است. برای درک معماری سنتی اسلامی، یا هر صورت دیگری از معماری سنتی، شناخت شیوه نگرش های سنتی به کلیت معماری و اجزایش ضروری است. . مهمترین این اجزا فضا است. دوره صفویه(۱۱۳۵-۹۰۷ق) یکی از دوره های درخشان معماری در ایران است. این دوره تاریخی یکی از حساس ترین مقاطع تاریخی از نظر رونق فرهنگ و تفکر اسلامی نیز بوده است. معماری معاصر به جایگاه خودش به مثابه یک «هنرمند» اتکای بسیار زیادی دارد و به اصطلاحاتی چون زبان فردی و خودآگاه خیلی اعتماد می کند. در مطالعات معماری، مبناهای فکری متفاوتی در تولید فرم تاثیرگذارند که این بنیان ها در حوزه های متعددی دسته بندی می شوند، از جمله خودآگاه و ناخودآگاه. در دوره معاصر با گسترش ارتباط با غرب معماری اسلامی نیز تا حدی تحت تاثیر نوآوری های جدید قرار گرفت. مسئله ای که می توان اینجا مطرح کرد میزان تاثیرپذیری معماری عصر صفویه و معماری دوره معاصر از نظر وجود نشانه های حکمت اشراق در آنهاست. بر اساس آرای مطرح شده، در هر دو دوره، پیوند بین تولید فرم و خلاقیت حائز اهمیت است. این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای انجام شده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که عالم مثال در ذهن معمار دوره صفوی براساس آیات و روایات است، در معماری مدرن به جای تمرکز بر روی دکوراسیون و جزیئات، تمرکز بر روی فضا به عنوان یک کل مطرح است. طراحی مدرن، پاکیزگی، عملکردگرایی و سادگی را در طراحی خانه ترویج داده است و فضاهای داخلی خانه و عناصر سازه ای به صورت اکسپوز برای ناظر قابل مشاهده هستند. عناصر خطی همچنین از ویژگی های این سبک هستند.

مطالعه تطبیقی، معماری صفویه،معماری مدرن .