ارزیابی تخریب سرزمین در حوزه آبخیز پردیسان با روش ارزیابی ریسک تخریب سرزمین (RALDE)

تخریب سرزمین که حاصل تاثیرات منفی شرایط طبیعی و یا فعالیت های انسانی بر محیط زیست است معضلی روزافزون است که پیامدهای چون کم آبی، قحطی و کاهش امنیت غذایی را به دنبال دارد. از این رو شناخت و ارزیابی آن از اهمیت زیادی برخوردار است. در پژوهش حاضر با در نظر گرفتن شاخص های مختلف از جنبه ها های تخریب سرزمین و بیابان زایی شامل پتانسیل بیابانزایی (عوامل طبیعی،عوامل انسانی)، روند تخریب و وضعیت کنونی، خطر تخریب در حوزه آبخیز پردیسان بر اساس روش ارزیابی ریسک تخریب سرزمین (RALDE) بررسی شد. مهمترین عوامل تخریب در قالب معیارها و شاخص های مربوط به جنبه های تخریب مذکور در جداولی براساس طبﻘهبندیهای معتبر ایران و جهان مانند مدل فایو-یونپ، مدل ارزیابی تخریب در مناطق خشک (LADA) و روش ایرانی ارزیابی پتانسیل بیابانزایی (IMDPA) و برخی پارامترهای آماری امتیازدهی شدند. با تلفیق لایه های اصلی و استفاده از میانگین حسابی لایهها، نﻘشه خطر تخریب سرزمین مورد مطالعه تهیه شد. نتایج نشان داد که با توجه به اثرات پرژوه های آبخیزداری انجام شده در دهه گذشته ۰۳/۷۳ درصد از سطح منطقه در معرض خطر ناچیز و کم، ۹/۲۵ درصد در معرض خطر متوسط و ۰۷/۱ درصد در معرض خطر شدید تخریب قرار دارند. با توجه به اینکه در بیش از یک چهارم سطح حوزه آبخیز پردیسان که دارای شرایط اقلیمی نیمه خشک تا خشک فراسرد و محدودیت های منابع خاک، آب و پوشش گیاهی است، خطر تخریب متوسط است، در صورت عدم انجام اقدامات مدیریتی مناسب و کنترل روند تخریب سرزمین به زودی شاهد تخریب شدید خواهد بود.

Keywords:

تخریب سرزمین , روش ارزیابی ریسک تخریب سرزمین , خطر بیابانزایی , حوزه آبخیز پردیسان