امید قادرزاده - گروه جامعه شناسی، پژوهشگر پژوهشکده کردستان شناسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
نافع باباصفری - گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه فرهنگیان، سنندج، ایران
رحمت فروغی - گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

قریب به سه دهه از فعالیت سازمان های مردم نهاد در سردشت میگذرد؛ سمن هایی که بنا به ضرورتهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، و زیستمحیطی شکل گرفتهاند. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و با روش اتنوگرافی شهری به میانجی واکاوی نحوه فعالیت کنشگران مدنی در سمنها به واکاوی راهبردهای سمنها در تولید سرمایه اجتماعی و شناسایی تجارب سرمایه زا/زدای آنها پرداخته است. برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمهساختارمند و برای تحلیل داده ها از تحلیل تماتیک بهره گرفته شده است. نمونه های پژوهش ۳۴ نفر کنشگر مدنی در ۳۱ سمن سردشت بودند. برای تعیین تعداد نمونه ها، اشباع نظری مبنا قرار گرفت و از روش نمونه گیری با حداکثر تنوع بهره گرفته شد. بر مبنای روایت کنشگران مدنی، با وجود گسست و انقطاع در پشتوانه نهادی و اجتماعی، سمنها از طریق راهبردهایی چون «اشتراک ارزشی و هنجاری»، «اقدام جمعی»، «شبکهسازی اجتماعی»، و «اعتماد اجتماعی» به تولید سرمایه اجتماعی مبادرت ورزیدهاند. علاوه بر این، تجارب کنشگران مدنی حامل تجارب سرمایهزا و سرمایهزدا بوده است. تجارب سرمایهزدا، با تولید سرمایه اجتماعی محدود و درونگروهی، مانع تعریض اجتماع جامعوی و بسط توسعه اجتماعی شده و چندپارگی اجتماعی را در سردشت تداوم بخشیده است.

اشتراک ارزشی و هنجاری, سازمان های مردم نهاد, سرمایه اجتماعی, شبکه سازی اجتماعی, سردشت