امیرمسعود شاعری - کارشناس ارشد مهندسی عمران آب، عضو گروه مطالعات آبهای سطحی شرکت مهندسین مشاور رهاب
فاطمه درزی - کارشناس ارشد مهندسی عمران آب، عضو گروه مطالعات آبهای سطحی شرکت مهندسین مشاور رهاب
امیر آریازند - کارشناس ارشد مدیریت، مدیر گروه مطالعات آبهای سطحی شرکت مهندسین مشاور رهاب

توسعه پیوسته ی محیط های شهری با کاهش نفوذپذیری عمومی خاک، زمینه ساز وقوع سیلاب های ناگهانی و نیز اختلال درمنابع تغذیه لایه های آبدار زیر زمینی می گردد. سیستم های متداول جمع آوری رواناب شهری در کشورمان، عمدتاً ضمنجمع آوری کانالیزه و افزایش مقادیر پیک جریان سیلابی در مجاری پایین دست شبکه ها، با ممانعت از نفوذ آبهای سطحی به خاک در محدوده ی عملکرد خود موجب کاهش ذخیره سازی آبهای زیرزمینی و بر هم خوردن تعادل چرخه طبیعی آب میگردند. کشورهای پیشرو در مطالعات منابع آب، با درک ضعف روش های مرسوم و به دنبال راه حلی برای رفع آن، شیوه هایمتنوعی را به عنوان جایگزین شبکه های مرسوم جمع آوری آب سطحی شهرها پیشنهاد نموده اند. این روش ها که عمدتاً با نام عمومی سیستم های زهکش شهری پایدار (Sustainable Urban Drainage Systems) معرفی شده اند، تکنیک هاییهمچون مهار و کنترل رواناب در زیرحوضه های پذیرنده بارش، حوضچه های نگهداشت سیلاب، استفاده از پوشش هاینفوذپذیر و نیز پوشش های گیاهی را به عنوان تکنیک های اصلی ساماندهی روانآب سطحی شهر ها به کار گرفته اند. با وجود تجربه موفق این رویکرد نوین در کشورهای مختلف، به نظر می رسد به سبب عواملی مانند فقدان آگاهی لازم نسبت به مبانی طراحی سیستم های زهکش شهری پایدار، میزان موفقیت و هزینه اجرای آنها، بکارگیری چنین روش هایی در کشورمان هنوز مورد توجه واقع نشده است. مقاله حاضر می کوشد تا ضمن معرفی سیستم های متنوع زهکشی پایدار، با ذکر نمونه های موفقی از اجرای آنها در نقاط مختلف دنیا، گامی در جهت ایجاد آگاهی لازم در خصوص اهمیت فنی و توجیه اقتصادی بکارگیری رویکرد یادشده بر دارد.

ضرورت تغییر رویکرد زهکش شهری پایدار نفوذپذیری خاک تکنیک های نوین