ساختار روایت در داستان شیخ صنعان بر اساس نظریه «ژرار ژنت»

مطالعه در ساختار و فرم آثار ادبی زمینه گسترش شیوه های رشد معنایی در این متون را فراهم کرده است. داستان ها و قصص، که بخش اعظمی از این آثار را تشکیل می دهد، در ساختار خود شیوه ها و علوم مختلف معنایی را خلق می کند. از میان این علوم «روایت شناسی» نظریه ای است که با روش و اصول ساختاری، اجزای قصه را تا رسیدن به مقصود نویسنده سامان می دهد؛ از این روست که داستان و ادبیات داستانی بستری برای خلق شیوه های نوین ادبیات گسترده است. «روایت شناسی» در حوزه ادبیات معاصر، افزون بر توجه منتقدان به شیوه های جدید تحلیل ساختاری، بکارگیری این شیوه ها در پژوهش های داستانی آنان را نیز فراهم می کند. «ژرار ژنت»، از نظریه پردازان حوزه روایت شناسی، یکی از مهم ترین مباحث این نظریه را بیان کرده و گستره قصه را در سه سطح داستان، روایت و روایتگری بررسی کرده است. نوشتار حاضر داستان شیخ صنعان را از منظر روایت شناسی این نظریه پرداز برسی و تحلیل می کند. حاصل آنکه در این داستان سطوح نظریه روایت شناسی ژنت همچون داستان، روایت و روایتگری و عناصری مانند نظم، ترتیب، تداوم زمانی، صدا و لحن در بخش هایی از داستان وجود دارد و در مواردی نیز عناصر با قدری تفاوت روایت داستان را تا پایان ادامه می دهد.

Keywords:

structuralism , narratology , Genette , Sheikh San’an