Mohammad Mahdi Masomi - استادیار گروه حقوق ، واحد کاشان ، دانشگاه آزاد اسلامی کاشان ، ایران
Kimiya Esmaeily - کارشناس ارشد حقوق خصوصی، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران (نویسنده مسئول)

در بسیاری از عقود امانی از جمله ودیعه ممکن است شرط عدم مسئولیت امین (تضییق مسئولیت امین ازطریق قراردادخصوصی) درج گردد. شرط عدم مسئولیت یا شرط عدم ضمان، شرطی است که به موجب آن، تمام مسئولیت ناشی از عدم اجرای قرارداد یا تاخیرآن پیش از این که تخلف از قرارداد رخ دهد و خسارت حادث شود، سلب شده و از بین می رود. در خصوص وضعیت شرط عدم مسئولیت امین دو نظریه مطرح شده است که یکی، نظریه بطلان شرط به استناد این که شرط مزبور،  ابراء ما لم یجب و مخالف نظم عمومی بوده و نامشروع است. دوم، نظریه صحت شرط، که نظریه  منتخب و منطقی تراست؛ زیرا دلیلی بر بطلان چنین شرطی وجود ندارد و آن چه در مورد بطلان این شرط عنوان شده، قابل استناد نیست و قاعده شروط و قاعده سلطه از دلایل اثبات صحت شرط مذکور می باشند؛ به علاوه، مسئولیت امین، ناظر به جبران خسارت خصوصی مالک است و ارتباطی به نظم عمومی ندارد. شرط عدم مسئولیت، مانند اذن مالک در اتلاف مال است و چون او با طیب نفس احترام مالش را از بین برده، در نتیجه، ضمانی به بار نخواهد آمد.

عقد ودیعه, امین, شرط عدم مسئولیت, قراردادخصوصی, مسئولیت امین