M. Esmaeili Sharif - نویسنده مسئول، استادیار، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان پست الکترونیک: m.esmaeilisharif@areeo.ac.ir
S. M. Hosseini Nasr - دانشیار، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
A. Ghamari Zare - دانشیار، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران
M. Talebi - دانشیار، گروه بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان

DOR: ۹۸.۱۰۰۰/۱۷۳۵-۰۸۹۱.۱۳۹۷.۲.۲۳۳.۵۲.۲۶.۱۶۰۵.۳۲ بارانک ایرانی (Sorbus persica Hedl.) در فهرست گیاهان در آستانه انقراض بوده و از نظر حفاظت خاک، تلطیف آب و هوا، خواص دارویی، اهمیت رویشگاهی، مامن حیات وحش و مقاومت بالا در برابر سرما از ارزش زیادی برخوردار است. این پژوهش با هدف دستیابی به ‎روش مناسب ریزازدیادی گونه بارانک ایرانی اجرا شد. قطعههای گرهای از نهالهای بذری بارانک ایرانی تهیه شده و در ظروف شیشه ای حاوی محیط کشت WPM با ۲۷ ترکیب هورمونی BAP، TDZ و IBA کاشته شدند. سپس شاخسارههای حاصل، برای القاء ریشه زایی در محیط کشت حاوی سطوح مختلف IBA یا NAA واکشت و در نهایت به محیط خارج از شیشه منتقل شدند. درصد باززایی کلیه تیمارها ۱۰۰-۹۸ درصد بود. بیشترین تعداد شاخساره (۱۳ عدد) در تیمار (μM۴/۴) BAP + (μM۱/۰) IBA + (μM۲۳/۰) TDZ، بیشترین طول شاخساره (cm ۵/۲) در اثر متقابل هورمون های (μM۴/۴) BAP + (μM۰/۰) IBA + (μM۰/۰) TDZ و بیشترین تعداد گره (۸ عدد) در تیمار هورمونی (μM۲/۲ و μM۴/۴)BAP +(μM۰/۰ و μM۱/۰) IBA+(μM۲۳/۰) TDZ حاصل شد. اختلاف معنی داری بین غلظت IBA در تیمارهای مختلف از نظر درصد ریشه زایی ملاحظه شد و حداکثر ریشه زایی (۷/۱۴%) در تیمار ۵ میکرومولار حاصل شد. نهال های ریشه دار شده در شرایط درون شیشهای، با موفقیت در شرایط گلخانه مستقر شدند. در غیاب هورمون BAP تعداد شاخسارههای تولید شده بهطور معنیداری کاهش یافت. پانزده درصد از گیاهانی که به محیط ریشهزایی منتقل شدند، یک تا سه ریشه در هر ریزنمونه تولید کردند.

اکسین, اندامزایی, بارانک ایرانی, سیتوکینین, کشت بافت