M. R. Naghavi - نویسنده و مسئول مکاتبات، استاد، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران mnaghavi@ut.ac.ir : پست الکترونیک
A. A. Karimi - دانشجوی کارشناسی ارشد، بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

DOR: ۹۸.۱۰۰۰/۱۷۳۵-۰۸۹۱.۱۳۹۷.۲.۱۵۵.۵۲.۲۶.۱۵۸۸.۴۱ میکروآرنا‎ها (miRNA) یک رده از RNA‎های تنظیم‎کننده کوچک درونی و غیرکدکننده پروتئینی که متشکل از حدود ۱۸-۲۲ نوکلئوتید بوده و تنظیم بیان ژن را در سطح رونویسی و پس از رونویسی ژن بر عهده دارند و طبق تحقیقات انجام شده نقش‎های اساسی در فرایندهای نموی، زمان گلدهی و پاسخ به تنشهای زیستی و غیرزیستی ایفا می‎کنند. تاکنون روش‎های متفاوتی برای شناسایی miRNA‎ها، معرفی شده است که عبارتند از: روش نورترن بلات، ریزآرایه، qRT-PCR و روش‎های بیوانفورماتیکی. در این میان ساده ترین و کم هزینه‎ترین روش شناسایی miRNA‎ها، روش بیوانفورماتیکی می‎باشد. در این مطالعه با یک رویکرد بیوانفورماتیکی با هدف شناسایی miRNA متمایز در گیاه شبدر قرمز مبتنی بر جستجوی همولوژی بین EST‎های گیاه شبدر قرمز و miRNA‎ها انجام شد. به‎طوری که ابتدا در آن همه توالی‎های EST‎های گیاه شبدر قرمز از بانک اطلاعاتی NCBI در برابر miRNA‎های شناخته شده BLASTn شدند که در نهایت یک miRNA کاندید متمایز در گیاه شبدر قرمزشناسایی شد. در مجموع شش ژن هدف پیش‎بینی شده برای این miRNA نیز شناسایی شد و این ژن‎های هدف عمدتا کدکننده مونود هیدرو اسکوربات ردوکتاز۱ ) برقراری تعادل گونه‎های فعال اکسیژن در چرخه اسکوربات-گلوتاتیون(، پروتئین FES۱ )یک پروتئین حاوی دومین انگشت روی چسبنده به DNA)، پروتئین RHF۲A )یوبی کوئیتین لیگاز E۳ دخیل در پیشبرد گامتوژنز(، RNA هلیکاز وابسته به ATP )تعمیر و متابولیسم RNA)، پروتئین‎های انتقالی MFS )تسهیل‎کننده حرکت املاح کوچک از عرض غشای سلولی در پاسخ به گرادیانت شیمواسمزی( و در نهایت پروتئین AT-hook )یک موتیف متصل شونده به (DNA نیز بودند.

جستجوی همسانی, EST, بیوانفورماتیک, ژن‎های هدف, miRNA