hamid bina - دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته جنگل داری، دانشگاه تربیت مدرس، نور
hamed yousefzadeh - نویسنده مسئول مکاتبات، استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس، نور پست الکترونیک:h.yousefzadeh@ modares.ac.ir
mohammad esmaeelpour - عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، کرمان
omid esmaeelzadeh - استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس، نور

در این تحقیق فیلوژنی و جایگاه تاکسونومیکی تو­س­های ایران بر اساس توالی­یابی ناحیه فاصله انداز رونویسی شونده داخلی (ITS) مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور نمونه برگ از چهار جمعیت باقیمانده از توس در ایران جمع­آوری و پس از استخراج DNA ناحیه ITS آن تکثیر و توالی­یابی شد. نتایج نشان داد که طول کل ناحیه ITS برای زیر‎جنس­های مختلف توس ۶۱۰ تا ۶۱۱ جفت باز و برای نمونه­های توس ایران ۶۱۱ جفت باز بود. نمونه­های توس ایران از لحاظ درصد نوکلئوتیدهای تشکیل دهنده بیشترین میزان شباهت و کمترین فاصله ژنتیکی را با گونه B. pendula نشان دادند. بر اساس تحلیل جایگاه­های نوکلئوتیدی، توس­های ایران به‎دلیل داشتن نوکلئوتید انحصاری T در جایگاه ۲۰۹ از سایر توس­های مورد مطالعه متمایز بود. همچنین چهار نوع ساختار ثانویه ITS۲ متمایز، برای کل گونه­های مورد بررسی از جنس توس شناسایی شد. رسم درخت فیلوژنی حکایت از تک نیایی جنس توس داشت. بر این اساس گونه­های مختلف جنس توس در سه گروه اصلی قرار گرفتند. توس­های ایران به‎همراه گونه B. pendula در اولین شاخه گروه اول قرار گرفتند.

فیلوژنی, توس, ITS, DNA بارکدینگ, تنوع ژنتیکی