M. Emam - مربی پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
A. Ghamari Zare - استادیار، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
F. Asadi-corom - کارشناس ارشد، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
K. Looki Anaraki - کارشناس، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

بادام کوهی (Amygdalus scoparia L.) یکی از گونه های مهم خانواده Rosaceae است. این گونه بومی ایران و نسبت به آب و هوای گرم و خشک مقاوم بوده و مقاوم بودن آن در برابر کم آبی، باعث شده که این گیاه در طرح های توسعه فضای سبز و تولید فراورده های بومی بسیار مفید باشد. بذر بادام کوهی تلخ است، اما بذر تنها یک پایه از این گونه در کوه چاه گربه شهرستان نائین، شیرین گزارش شده است. اهمیت ویژه این پایه با بذر شیرین باعث شده است که تکثیر غیرجنسی آن از طریق ریزازدیادی جهت حفظ منبع ژنتیکی موجود، مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق، تکثیر دو پایه شیرین و تلخ از گونه مزبور به روش ریزازدیادی از طریق کشت جوانه و جنین انجام شد. تیمار سترون سازی عبارت از شستشو و برس کشی جوانه ها با مایع ظرفشویی و محلول اتانل ۷۰ درصد و بعد غوطه وری نمونه ها در محلول کلرید جیوه ۱/۰ درصد به مدت۲ دقیقه و در فصل بهار برای هر دو ژنوتیپ بود. روش مناسب سترون سازی بذر عبارت از قرارگیری بذرها در زیر آب جاری و بعد غوطه وری نمونه ها در محلول کلرید جیوه ۱/۰ درصد در زمان ۱ دقیقه برای ژنوتیپ شیرین و ۳ دقیقه برای ژنوتیپ تلخ بود. محیط کشت DKW با هورمونBA ،  TDZ و IBA در غلظت های به ترتیب ۵/۰، ۰۵/۰ و ۱/۰ میلی گرم در لیتر در مرحله شاخه زایی و تکثیر به عنوان ترکیب بهینه انتخاب شد. ریشه زایی شاخه ها در محیط MS بدون هورمون برای یک ماه و سپس در محیط تغییر یافته مزبور با IBA در غلظت ۱ میلی گرم در لیتر و در شرایط تاریکی انجام شد؛ به طوری که گیاهان حاصل در گلخانه سازگار شدند.

ریزازدیادی, بادام کوهی, کشت جوانه, کشت جنین