mohsen farshadfar
farzad moradi
ali mohebbi
hooshmand safari

اطلاع در مورد ساختار اثر متقابل ژنوتیپ × محیط در برنامه های اصلاحی برای بررسی پایداری و سازگاری ژنوتیپ ها بسیار مهم است. این تحقیق از میانگین عملکرد علوفه ۱۸ ژنوتیپ Agropyron elongatum در آزمایشی بصورت طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و دو محیط آبی (بدون تنش) و دیم (تنش) در ایستگاه تحقیقات اسلام آباد غرب وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه به مدت سه سال زراعی (۸۳، ۸۴ و ۸۶) اجرا گردید. براساس نتایج تجزیه واریانس اختلاف معنی داری (۰۵/۰ p<) بین ژنوتیپ ها مشاهده شد. اثر متقابل ژنوتیپ × محیط معنی دار نشد ولی دو مولفه اول اثر متقابل(IPCA۱ & IPCA۲) نسبت به نویز (باقیمانده)، اختلاف بسیار معنی داری (۰۱/۰ p<) نشان دادند و به ترتیب ۹۲/۵۹% و ۳۸/۲۹% از مجموع مربعات اثر متقابل را توجیه کردند. ژنوتیپ های ۱۰ و ۱۵ دارای بیشترین عملکرد علوفه به میزان ۴۹/۴ و ۵۰/۴ تن در هکتار و ژنوتیپ های ۱ و ۱۶ دارای کمترین عملکرد علوفه به میزان ۴۹/۳ و ۱۴/۱۴ تن در هکتار بودند. در مدل AMMI۱ ژنوتیپ ها ی ۲، ۳، ۴، ۵، ۶، ۷، ۸، ۹، ۱۱ و ۱۷ دارای بیشترین پایداری عمومی بودند و در مدل AMMI۲ ژنوتیپ های ۳، ۶، ۱۱ و ۱۷ بیشترین سازگاری خصوصی را با محیط تنش نشان دادند.

Genotype × environment interaction, Agropyron elongatum, Stability, AMMI model, Stress