mohammad javad yousefi
mohammad-smaeel hasani
hasan madah-aarefi
matin mohammadi-pour

در این مطالعه تنوع ژنتیکی ۱۹ توده مختلف بنگ دانه (L. Hyoscyamus niger) جمع­آوری شده از نقاط مختلف کشور با استفاده از نشانگر مولکولی RAPD بررسی شد. به این منظور از برگ های جوان، DNA ژنومی استخراج و واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) با استفاده از ۱۶ آغازگر RAPD بر روی  DNAی ژنومی توده های مورد مطالعه انجام گردید و ۲۰۸ نوار باندی DNA تولید نمود که ۱۹۶ تا از(۳۱/۹۴%) باندها چند شکلی نشان دادند. نوارهای باندی براساس وجود (۱) یا عدم وجود باند (۰) کد گذاری و با استفاده از نرم افزار NTSYS-pc تجزیه داده ها انجام شد. با استفاده از ضریب تشابه جاکارد ماتریس تشابه توده ها محاسبه شد و بر اساس آن تجزیه خوشه ای به روش UPGMA انجام و دندروگرام آن ترسیم گردید. در دندروگرام حاصل، توده های مورد مطالعه در ۴ گروه اصلی طبقه بندی شدند. در نهایت توده اصفهان بیشترین تفاوت را با سایر توده ها نشان داد، به طوری که در گروهی کاملا مجزا قرار گرفت و بیشترین شباهت میان توده های رودبار- ۲ و سیاهکل- ۱ با میزان تشابه ۸۰/۰ مشاهده شد. به طور کلی نتایج این مطالعه وجود تنوع ژنتیکی در حد متوسطی را در بین توده های مورد بررسی نشان داد. همچنین نتایج این تحقیق بیانگر آن است که RAPD روش مناسبی برای انگشت نگاری و ارزیابی تنوع ژنتیکی در میان توده های بنگ دانه می باشد.

Hyoscyamus niger L, Genetic diversity, accession, RAPD markers