N.A. Salar - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان
H. Mirzaie-Nodoushan - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
A.A. Jafari - استاد پژوهش و رئیس بانک ژن موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

به منظور تشریح رابطه میان متغیرها در جمعیت های مختلف تاغHaloxylon aphyllum پژوهشی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سمنان انجام شد. در این تحقیق تعداد ۲۹ ژنوتیپ تاغ که از تاغزارهای استانهای یزد، سیستان و بلوچستان، سمنان و قم جمع آوری شده بودند مورد مطالعه قرار گرفتند. این بررسی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد به طوری که در هر واحد آزمایشی ۶ گیاه به فواصل ۵×۵ کشت گردیدند. صفات ارتفاع گیاه، مساحت تاج پوشش، قطر یقه، ارتفاع گیاه از یقه تا اولین انشعاب، درصد زنده مانی (استقرار)، بذردهی، آلودگی به موریانه، آلودگی به تریپس و پسیل مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه آماری در مورد داده های سال پنجم انجام شد. همبستگی میان صفات مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس ضرایب همبستگی تجزیه علیت انجام شد. نتایج تجزیه علیت نشان داد که ۳ صفت درصد آلودگی به موریانه، ارتفاع گیاه از یقه تا اولین انشعاب و ارتفاع گیاه به ترتیب با اثرات مستقیم ۷۴۴/۰-، ۵۱۶/۰- و ۳۵۲/۰ مهمترین صفات تاثیرگذار در مساحت تاج پوشش می باشند. اما با توجه به اینکه همبستگی میان صفات درصد آلودگی به موریانه با مساحت تاج پوشش از ضریب تبیین پایین(۲۰۳/۰) برخوردار بود. بنابراین تعمیم پذیری آن پایین است. همچنین در این بررسی تاثیر غیر مستقیم صفت ارتفاع گیاه از یقه تا اولین انشعاب بر مساحت تاج پوشش تقریبا دو برابر اثرات مستقیم آن بود. بنابراین از میان صفات مورد بررسی، صفت ارتفاع گیاه می تواند در امر گزینش حایز اهمیت باشد. این نتایج می تواند در برنامه های به نژادی تاغ مورد استفاده واقع گردد.

تاغ, همبستگی, تجزیه علیت, به نژادی, سلکسیون و سمنان