A. Jafari Mofidabadi - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
M. Amani

راش (Fagus orientalis Lipsky)، از گونه های گیاهی درختی تولید چوب در جنگلهای هیرکانی شمال ایران است، به منظور افزایش جوانه زنی بذرها و تولید نهال در این گونه، روش کشت درون شیشه ای جنین مورد استفاده قرار گرفت. قبل از جوانه زنی بذرها تحت تیمار سرمای چهار هفته ای (۴ درجه سانتیگراد به عنوان تیمار استرافیکاشن سرما) و تیمار بدون اعمال سرما (کنترل) مورد ضدعفونی سطحی قرار گرفت. جنین ها از بذرهای ضدعفونی شده پس از حذف لایه اندوکارپ ایزوله و جهت جوانه زنی به محیطهای کشت(MS, Half - MS) منتقل شد، نتایج بدست آمده نشان داد که اختلاف معنی داری بین تیمار سرما ۴ درجه سانتیگراد و تیمار بدون سرما (شاهد) برای درصد جوانه زنی جنین در سطح ۵% وجود ندارد (۳۳/۷۲% و ۵/۷۷% به ترتیب). بنابراین حذف لایه اندوکارپ و کشت جنین بدون اعمال تیمار سرما قادر به حذف دوره طولانی خواب بذر در این گونه می باشد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها روی عناصر غذایی در جوانه زنی جنین نشان داد که اختلاف معنی داری در سطح ۵ % بین محیطهای کشت وجود ندارد. مقدار جوانه زنی در محیط کشت پایه MS و Half-MS به ترتیب ۷۸/۳۷ و ۷۲/۷۲% می باشد. گیاهچه های حاصل پس از ظهور اولین برگها به ارتفاع ۸ الی ۱۰ سانتیمتری و ظهور ریشه جهت انجام سازگاری تدریجی به خاک داخل گلدان منتقل شده اند.

Fagus orientalis Lipsky, راش, کشت جنین, شکستن خواب بذر و جوانه زنی بذر