ronak ahmadi - دانشجوی دکترای علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
Qodratollah Heydari - دانشیار، گروه مرتع، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
Shafagh Rastgar - استادیار، گروه مرتع، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
Hannane Mohammadi Kangrani - دانشیار، گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

اجرای موثر و کارآمد برنامه­های اصلاح و احیای مراتع با استفاده از رویکرد مشارکتی، مسائل و مشکلاتی را نیز پیش روی سیاست­گذاران و مدیران قرار می­دهد که لازمه حل آنها نگرش کلی به مسائل است. این نوع مدیریت اغلب با الگوی روابط اجتماعی بین مرتع داران در ساختار نظام­های مدیریتی مختلف حاکم بر مراتع ارتباط دارد. هدف از انجام این تحقیق تحلیل شبکه اجتماعی مرتع داران در پیوند مشارکت مربوط به اجرای فعالیت­های مرتع داری و مقایسه آن در نظام های مدیریتی افرازی، مشاعی و شورایی در مراتع دلارستاق آمل است. در این تحقیق با استفاده از پرسش نامه تحلیل شبکه­ای و مصاحبه مستقیم پیوند مشارکت در اجرای طرح مرتع داری بررسی شد. بر اساس یافته­های حاصل از پژوهش، میزان شاخص­های تراکم، دوسویگی و انتقال­یافتگی در نظام مدیریتی افرازی بیشتر از مشاعی و در نظام مدیریتی مشاعی بیشتر از شورایی است. اما میزان شاخص­ میانگین فاصله ژئودزیک و شاخص­های مرکزیت شبکه در نظام­های مدیریتی گروهی (مشاعی و شورایی) بیشتر از نظام مدیریتی افرازی بود که نشان­دهنده مشارکت، انسجام و یکپارچگی کمتر مرتع داران در نظام­های مدیریتی گروهی می­باشد. بنابراین با توجه به کشف شکاف­های اجتماعی موجود در شبکه مشارکتی نظام­های مدیریتی گروهی، اصلاح الگوی ساختاری روابط اجتماعی در این نظام­ها پیش از اجرای برنامه­های مورد نظر ازجمله اقدامات اولیه و الزامی برای مدیریت مشارکتی موفق در این مناطق است.

تحلیل شبکه اجتماعی, الگوی ساختاری روابط, کنشگران کلیدی, نظام های مدیریتی