hengameh shiravand - کارشناس مطالعات مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران هواشناسی
Sh. Khaledi - استاد، گروه جغرافیایی طبیعی (اقلیم شناسی)، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
S. Behzadi - استادیار، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تربیت معلم شهید رجائی، تهران، ایران

پدیده خشکیدگی درختان بلوط در جنگل های زاگرس یکی از مشکلات اساسی اکوسیستم این منطقه است. در این پژوهش به ارزیابی و پیش بینی خشکیدگی جنگل های بلوط زاگرس میانی (بخش لرستان) با رویکرد تغییر اقلیم و با استفاده از شاخص های DVI، GEMI، IPVI، MSAVI۲، NDVI، EVI، OSAVI، Sarvi۲، SR و VHI پرداخته شد. در این راستا برای ۱۱۰ نقطه از جنگل های بلوط لرستان این شاخص ها استخراج گردید و درنهایت ماتریسی به ابعاد ۱۱۰×۳۴۵ طی دوره ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ تشکیل شد. سپس برای پیش بینی روش های فازی و شبکه عصبی ارزیابی شد و هریک که خطای کمتری داشت مبنای پیش بینی برای دوره ۲۰۱۷ تا ۲۰۳۰ قرار گرفت. همچنین به منظور شناسایی نواحی خشکیدگی از روش های تحلیل خوشه ای و ممیزی و برای بررسی نوسان ها از تحلیل طیفی بهره گرفته شد. نتایج حاصل نشان داد که شاخص های خشکیدگی در بیشتر موارد از روند افزایشی برخوردار بوده است. نتایج تحلیل خوشه ای نیز نشان داد که خشکیدگی جنگل های بلوط در چهار ناحیه (فاقد خشکیدگی، با خشکیدگی نرمال، با خشکیدگی زیاد و با خشکیدگی بسیار زیاد) قابل تقسیم است. بررسی نوسان های حاکم بر نواحی خشکیدگی نیز حکایت از وجود چرخه های کوتاه مدت اغلب ۲ تا ۴ ساله نوسان ها بر شاخص های خشکیدگی داشت. ارزیابی شبکه عصبی و روش فازی نیز نشان داد که روش شبکه عصبی روش مناسب تری برای پیش بینی شاخص های خشکیدگی است و نتایج پیش بینی بیانگر آن است که در دوره آینده بیشتر شاخص های خشکیدگی در منطقه روند افزایشی را تجربه خواهند کرد.

اقلیم, بلوط, شاخص های خشکیدگی, شبکه عصبی, زاگرس, نوسان