عارف قنبرزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته روانشناسی تربیتی، دانشگاه آزاد واحد ساوه
حمید جعفریان یسار - استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان قم

هدف پژوهش بررسی رابطه رهبری معنوی؛ مسئولیت پذیری اجتماعی با سرمایه اجتماعی معلمان متوسطه اول شهر دره شهر بود. پژوهش از نظر رویکردی کمی؛ از نظر هدف کاربردی؛ از نظر روش توصیفی- تحلیلی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری کلیه معلمان شاغل در دوره متوسطه اول به تعداد( ۳۸۵ =N) نفر که در سال تحصیلی ۴۰۳-۴۰۲ مشغول به کار بودند. و حجم نمونه با کمک جدول مورگان (۱۲۰= n) نفر که ۴۵ نفر معلم زن؛ و ۷۵ نفر معلم مرد، به روش نمونه گیری ساده و در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش: پرسشنامه رهبری معنوی فرای(۲۰۰۵)؛ پرسشنامه مسئولیت پذیری اجتماعی کازلاسکایت(۲۰۱۲)؛ و پرسشنامه سرمایه اجتماعی ناها پیت(۱۹۹۸). یافته ها نشان دادکه رهبری معنوی با مسئولیت پذیری اجتماعی و سرمایه اجتماعی معلمان رابطه مستقیم و معناداری دارد و قادر است (۳/۲۵) درصد واریانس مسئولیت پذیری اجتماعی و (۱۳) درصد واریانس سرمایه اجتماعی معلمان را تبیین نماید. همچنین دیگر یافته ها نشان داد که بین رهبری معنوی و مسئولیت پذیری اجتماعی رابطه مستقم(**۳۹۲/۰ =r)؛ و بین رهبری معنوی و سرمایه اجتماعی (**۲۴۲/۰=r)، در سطح کمتر ۰۵/۰ رابطه مثبت و معنادار وجود داشت. نتیجه تقویت رهبری معنوی در مدارس باعث افزایش مسئولیت پذیری و سرمایه اجتماعی معلمان می گردد؛ مسئولین و برنامه ریزان آموزش و پرورش کلاس ها و دوره های ارتقا دهنده دانش رهبری معنوی برای معلمان برگزار نمایند.

رهبری معنوی، مسئولیت پذیری اجتماعی، سرمایه اجتماعی، معلمان، متوسطه اول