مهرنوش بسته نگار - پژوهشکده توسعه تکنولوژی جهاددانشگاهی صنعتی شریف
رضا پویا - جهاد دانشگاهی صنعتی شریف، تهران، ایران
نسرین سخائیان حاجی محمدی - جهاد دانشگاهی صنعتی شریف، تهران، ایران

امروزه مسائلی از قبیل کاهش منابع انرژی، آلودگی های زیست محیطی، افزایش خسارت های مادی و معنوی ناشی از سوانح و تصادفات، نظارت و مدیریت حمل و نقل برون شهری، افزایش زمان های تلف شده و روند رشد سریع تقاضای حمل و نقل در دنیا به یک مشکل جدی در بخش حمل و نقل جادهای تبدیل شده است. این در حالی است که وجود حمل و نقل روان و ایمن از اساسی ترین زیرساخت های توسعه و افزایش سطح بهزیستی و رفاه اجتماعی هر کشور است. از دیگر سو رشد سریع فناوریهای نوظهور که نقش پیشران در صنایع و بخشهای مختلف اقتصادی دارند و صنعت حمل و نقل را به سمت هوشمندسازی، افزایش کارایی و بالابردن سطح کیفیت خدمات رهنمون میشوند، مورد توجه سیاستگذاران و برنامهریزان کشور قرار گرفته است تا با بهرهگیری از این فناوریهای نوظهور مشکلات جدی این حوزه را مرتفع نمایند. بدلیل محدودیت منابع طبیعتا نخست شناخت فراگیر و سپس اولویتبندی این فناوریها می تواند گامی برای برون شد از شرایط حاضر باشد. به همین منظور در این پژوهش تلاش شده تا با انجام مطالعات کتابخانهای فناوریهای نوظهور در حمل و نقل جادهای شناسایی شده و سپس با استفاده از روش تصمیمگیری چند معیاره (تاپسیس) اولویتبندی آنها صورت پذیرد. نتایج بیانگر آن است که با توجه به شاخصهای اهداف راهبرد ملی در این بخش، فناوری «شبکههای ارتباطی هوشمند» در رتبه اول و پس از آن با اختلاف اندک فناوریهای «اتوماسیون ترافیک» و «اتوبوسهای هوشمند» در رتبههای دوم و سوم و با شاخصی نزدیک به رتبه اول قرار دارند.

فناوریهای نوظهور؛ حمل و نقل جادهای؛ شناسایی فناوری؛ ارزیابی فناوری؛ تصمیمگیری چندمعیاره.