علی منان
سیدمحمد رفیعی شهربابکی

در سالهای اخیر وقوع حوادث طبیعی متعدد از جمله زلزله های مهیب، سیل های وحشتناک، طوفان های فصلی، خشکسالی،رانش های مکرر زمین، بارش برف سنگین، برودت هوا و یخبندان، آتش سوزی های وسیع جنگل ها، بهمن و سایر حوادثطبیعی گوناگون در کشور باعث شده، ایران یکی از کشورهای آسیب پذیر جهان از حیث رخداد حوادث طبیعی محسوبشود. علاوه بر این حوادث، وقوع حوادث انسان ساختی همچون آتش سوزی های منازل و اماکن تجاری و صنعتی،تصادفات جاده ای و حوادث ترافیکی، انفجارات، خفگی ناشی از گاز گرفتگی ((CO(۲)، حوادث ناشی از عدم رعایت نکات ایمنی در منزل و یا محل کار و غیره که در همه آنها به نحوی دخالت بشر و عدم رعایت استانداردهای ایمنی مشهودبوده، به طور مرتب در مناطق و شهرهای مختلف کشور مشاهده می شود. در این نوشتار با اشاره به نقش شهرداری ها وسازمانها و واحدهای تابعه آن به خصوص ایستگاههای آتشنشانی در افزایش ایمنی شهری، به لزوم توجه ویژه به نقشبرجسته ایستگاه های آتشنشانی در مدیریت بحران اشاره خواهد شد. این تحقیق با هدف تعیین نقش ایستگاه های آتشنشانی در مدیریت بحران اعم از سانحه حریق، زلزله و سیل و... تهیه گردید. این مطالعه از لحاظ هدف کاربردی، براساس ماهیت و روش تحقیق، کتابخانه ای و توصیفی است. همچنین روش تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روشهایتصمیم گیری چند معیاره (MCDM ) و سیستم اطلاعات مکانی GIS و همچنین توصیفی و استنباطی می باشد. همچنین بر اساس نتایج پژوهش در شاخص های ارتباط و دسترسی به تجهیزات و ایمنی، بیشترین بعد آسیب پذیر، دوری از مراکزامداد و نجات و ایستگاه های آتشنشانی و همچنین کمبود خودروهای امدادرسان و کمبود تجهیزات پزشکی است.بنابراین، پیشنهاد های مانند مکان یابی بهینه ایستگاه های آتشنشانی، نظارت بیشتر شهرداری بر ساخت و سازهای مقاوم واستفاده از مصالح مقاوم در برابر بحرانهای طبیعی و آتش سوزی و... ارائه می گردد.

ایستگاه آتشنشانی، مدیریت بحران، ایمنی، مکان یابی بهینه، MCDM،GIS