سیدعلی علوی - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس تهران، تهران، ایران
صادق نجاتی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس تهران، تهران ، ایران
محمد رضاپور - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس تهران، تهران ، ایران

مشارکت شهروندان به طور گسترده ای برای بهبود تصمیم گیری مدیران شهری مهم شناخته شده و سازوکارهای جدیدی را برای شهروندان ایجاد می کند. در این راستا هدف این پژوهش تحلیل نقش مشارکت شهروندان در ارتقاء حکمروایی شهری شهر بیرجند می باشد. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحا ظ ماهیت موضو ع توصیفی -تحلیلی می باشد. برای گردآوری دادههای مورد نیاز پژوهش از ابزار پرسشنامه استفاده و حجم نمونه ۳۸۳ نفر از شهروندان شهر بیرجند می باشد، که به روش کوکران انتخاب شده اند. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه از طریق گروهی از متخصصان توسعه شهری شامل اساتید دانشگاه در رشته های مرتبط شهری و کارشناسان مدیریت شهری انجام شد. پایایی پرسشنامه نیز با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ با ضریب ۷۶/۰ مورد تایید قرار گرفت و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS, EXCEL مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . نتیجه آزمون t تک نمونه ای نشان داد که وضعیت شاخص های مشارکت شهروندان در شهر بیرجند در سطح کمتر از ۰۵/۰ معنادار بوده اند. بررسی اختلاف میانگین شاخص ها نشان می دهد که تنها شاخص پرداخت عوارض و هزینه های شهرداری با میانگین ۰۵/۴ در میان شاخص های بررسی شده از وضعیت مطلوبی برخوردار است . نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین شاخص های مشارکت و حکمروایی خوب شهری در بیرجند رابطه معناداری وجود دارد. بیشترین همبستگی و اثرگذاری مشارکت شهروندان در حکمروایی خوب شهری مربوط به ۳ شاخص پرداخت عوارض و هزینه های شهرداری با ضریب ۹۱۲/۰ ، شاخص تمایل شهروندان به انجام فعالیت های مختلف شهری با ضریب ۸۹۷/۰ و شاخص نگرش شهروندان به مشارکت با ضریب ۸۱۹/۰ می باشد. که این نشان می دهد این شاخص ها بیشترین اثر گذاری را بر حکمروایی خوب شهری در شهر بیرجند داشته اند.

مشارکت شهروندان، حکمروایی خوب شهری ، شهر بیرجند