رحمت اله خسروی - استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
نازنین قاسمی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی درسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

تدریس به عنوان یک عمل حرفه ای، فرآیندی پیچیده و چندبعدی است که معلمان، از جمله معلمان شیمی، برای اثربخشی در آن نیازمند فهم و توسعه دانش پداگوژی محتوا (PCK) هستند. این دانش، که از ترکیب دانش محتوایی و پداگوژیکی تشکیل شده، از دهه ۱۹۸۰ توجه گسترده ای را در حوزه تدریس و برنامه درسی جلب کرده است. گرچه درباره پژوهش های معلم محور بیش و کم تحقیقاتی انجام شده، لیکن در خصوص این که چگونه می توان از طریق این پژوهش ها، دانش پداگوژی محتوا را به عنوان یک مولفه مهم در شایستگی های حرفه ای معلمان، توسعه داد، فقر پژوهشی قابل توجهی وجود دارد. در مطالعه حاضر، با استفاده از روش جستارنظرورزانه، به کنکاش درباره نقش پژوهش های معلم محور مانند اقدام پژوهی، درس پژوهی و خودکاوی در توسعه دانش پداگوژی محتوای معلمان شیمی پرداخته شده است. ذیل این روش، سعی بر این بوده که دیدگاه های برآمده از تجارب نگارندگان به پشتیبان های علمی معتبر، متعدد و متنوع مزین گردد. نتایج نشان می دهند که معلمان با اتخاذ رویکردهای عمل گرایانه در این پژوهش ها، قادر به شناسایی و حل مسائل کلاس درس خود هستند و همچنین آنها با اتکاء به این پژوهش ها می توانند دانش پداگوژی محتوای خود را در یک موقعیت تربیتی خاص، فهم و توسعه دهند و از این رهگذر به بهبود یادگیری دانش آموزان کمک کنند. به طور خلاصه، این یافته ها بر اهمیت پژوهش های معلم محور به عنوان منابع کلیدی در ارتقای کیفیت تدریس و یادگیری تاکید دارند.

دانش پداگوژی محتوا, معلمان شیمی, پژوهش های معلم محور, اقدام پژوهی, درس پژوهی, خودکاوی