ابوالفضل قاسم پورعزیزکندی - دانشجوی کارشناسی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان پردیس علامه امینی تبر یز. تبریز. ایران
امیرمحمد فارسی قراداغلو - دانشجوی کارشناسی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان پر د یس علامه امینی تبر یز. تبریز. ایران
احسان احتشام نیا - دانشجوی کارشناسی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان پردیس علامه امینی تبر یز. تبریز. ایران
رقیه حسین زاده - فارغ التحصیل کارشناسی مشاوره و راهنمایی دانشگاه فرهنگیان پردیس فاطمه الزهرا تبریز. تبریز. ایران

اعتقاد به جبر گرایی و تاثیر باورها ی جبرگرایانه را می توان در شعر عمر خیام مشاهده کرد، جایی که او به گذرا بودن زندگی و اجتنابناپذیری مرگ می اندیش د و بر بیهودگی تلاش انسان برای مقاومت در برابر یا تغییر سرنوشت تاکید می کند. خیام با اشعار خود احساستسلیم شدن در برابر سرنوشت و تسلیم در برابر طبیعت چرخشی زندگی را بیان می کند. این باورها بیانگر دیدگاه های فلسفی خیامدرباره مفاهیم جبر و جبر است. در ای ن مقاله با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسناد الکترونیکی، داده های مورد نیاز واکاوی شده و باطبقه بندی و تجزیه و تحلیل ارائه می گردد. شعر خیام همچنین نشان می دهد که اعتقاد به جبرگرایی می تواند به احساس رهایی وتعمق وجودی منجر شود. خیام در آثار خود مفهوم متعارف عاملیت شخصی را به چالش می کشد و بی اهمیت بودن تلاش های انساندر برابر سرنوشت از پیش تعیی ن شده را برجسته می کند. این نظام اعتقادی معتقد است که رویدادها و نتایج از پی ش تعیین شده و خارجاز کنترل انسان هستند. عمر خیام در آثار خود اغلب به گذرا بودن زندگی و اجتناب ناپذیر بودن مرگ می اندیشد و بر بیهودگی تلاشهای انسان برای مقاومت یا تغییر مسیر سرنوشت تاکید می کند. خیام با اشعار خود احساس تسلیم شدن در برابر سرنوشت و تسلیم دربرابر طبیعت چرخشی زندگ ی را بیان می کند.

جبرگرایی، سرنوشت، رباعی، قضا، قدر