زهرا داداشی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
حسام قدوسی - استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

بخش کشاورزی عمده ترین مصرف کننده منابع آبی کشور می باشد. اعداد و ارقامی که در گزارش های مختلف دراین رابطه ارائه گردیده، حاکی از آن است که حداقل 90 درصد حجم آب مصرفی در کشور صرف تولیداتکشاورزی می شود. از طرفی بیشترین حجم تلفات آب نیز مربوط به مصرف آب در این بخش می باشد. اجرایمدیریت صحیح بهره برداری از شبکه های آبیاری، تجهیز نقاط تحویل به وسایل و ادوات اندازه گیری جریان درشبکه های آبیاری و ایجاد شرایط تحویل حجمی آب به زارعین از مهمترین اقداماتی است که در جهت افزایشراندمان آبیاری در طی دهه اخیر مورد توجه مسئولین مربوطه قرار گرفته است. شبکه آبیاری و زهکشیقوریچای یکی از شبکه های آبیاری کشور با مساحت 2200 هکتار می باشد که در استان اردبیل واقع شدهاست. تأسیسات اندازه گیری دبی در کانال های این شبکه شامل دریچه های کشوئی، اشل و پارشال فلوممی باشد. لذا در نقاط تحویل آب به علت عدم دقت کافی ادوات اندازه گیری و عدم کالیبراسیون آنها تنظیمدقیق تحویل آب با مشکل مواجه خواهد بود. در همین راستا و بمنظور کالیبراسیون دریچه های کشویی یکی از کانال های درجه دو این شبکه به نام LC2 که با طول حدود 6 کیلومتر ، بزرگترین کانال درجه دو این شبکه محسوب می شود، انتخاب شده و طی چند مرحله اندازه گیری با بازشدگی ها و میزان دبی های عبوری متفاوت،ضریب دبی دریچه کشوئی موجود در ابتدای این کانال محاسبه گردیده است. سپس با استفاده از مدل هیدرودینامیکی Rootcanal و در نظر گرفتن ضریب دبی تئوری که معمولاً 0/61 در نظر گرفته می شود، دبی عبوری با بازشدگی های مختلف محاسبه گردید. نتایج نشان داد که دبی عبوری محاسبه شده توسط نرم افزاربطور متوسط حدود 5 درصد بیشتر از دبی اندازه گیری شده در کانال می باشد.

ضریب دبی، دریچه های کشوئی، قوریچای، Rootcanal، شبکه آبیاری