سیداحمد پارسا - استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبان، دانشگاه کردستان، سنندج
علی الارناوطی - دانشجوی بین الملل کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبان، دانشگاه کردستان، سنندج

روایت داستان را می­توان از جنبه­های مختلف بررسی کرد. یکی از این جنبه­ها، گونه­شناسی روایی ژب لینت ولت نظریه پرداز فرانسوی است که آن را بر مبنای تقابل کارکردی بین راوی و کنشگر طرح ریزی کرده­است و در آن، به بررسی و تحلیل راوی و عمل روایت، کنشگران و مخاطب می پردازد. این شیوه بر مبحث زاویه دید تمرکز دارد و به رابطه وجوه خیالی راوی، کنشگران و مخاطب می­پردازد. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بر اساس نظریه ژپ لینت ولت  به بررسی گونه­شناسی عمل روایت و رابطه­ راوی و مخاطب در ارتباط با روایت، داستان و کنشگران در مجموعه صهیل الجواد الابیض زکریا تامر می­پردازد. نتیجه نشان می­دهد تامر در هفت داستان از مجموع یازده داستان این کتاب از روایت دنیای همسان استفاده کرده که در آن راوی دو کارکرد کنش و بازنمایی را بر عهده دارد. تامر در این داستان­ها با خلق فضای مناسب و بیان جملات و عبارات خاص می­کوشد با استفاده از ویژگی­های سوررئالیستی چون خیال، مرگ اندیشی، عصیان و مواردی از این دست به شرح دقیق شرایط حاکم در زمان کنش روایی بپردازد­ تا مخاطب را با خود همراه کند و کنشگری خود را در داستان برای او قابل درک سازد. تامر با به کارگیری شیوه ناهمسان متنگرا در برخی از داستان­ها توانسته مشکلات جوانان هم­عصر خود را مانند فقر، بیکاری و مواردی از این دست، بخوبی بنمایاند. همچنین نتایج بیانگر این است که تامر در پیوند شگردها و تکنیک­های روایی- گفتمانی با متن داستان­ها بسیار موفق عمل کرده است.

گونه شناسی روایی, ژپ لینت ولت, دنیای همسان, دنیای ناهمسان, زکریا تامر, صهیل الجواد الابیض