ضرورت برنامه ریزی در خصوص مدیریت بهره برداری از منابع آب نامتعارف (زهابهای کشاورزی)

رشد روزافزون جمعیت و به دنبال آن نیاز به تولید مواد غذائی بیشتر از یک طرف و محدودیت منابع آبمناسب کشاورزی از سویی دیگر، لزوم استفاده از منابع آب نامتعارف را به عنوان گامی مهم در جهت ظرفیتسازی منابع آب جدید، افزایش تولید و بهبود وضعیت اقتصادی- اجتماعی مطرح می نماید. در این میان یکی ازمنابع آبی قابل اتکا، استفاده مجدد از زهابهای برگشتی آب کشاورزی می باشد. راهبردهای مدیریت زهاب،شامل کنترل کمیت و کیفیت زهاب تولیدی در یک حوضه زهکشی کشاورزی و تخلیه مطمئن آن است. اینمدیریت شامل اقدامات حفاظتی آب آبیاری، استفاده مجدد از زهاب و تخلیه و تصفیه زهاب می باشد. در حالحاضر مساحت کل اراضی پایاب سدها و رژیم طبیعی رودخانه ها در کشور حدود 3.8 میلیون هکتار میباشد،که از این مقدار 1.9 میلیون هکتار شبکه احداث شده مدرن و نیمه مدرن، 299 هزار هکتار شبکه در دستاحداث و 1.65 میلیون هکتار شبکه در دست مطالعه می باشد. با توجه به حجم قابل توجه زهابهای شبکه هایاحداث شده و برنامه ریزی برای زهابهای شبکه های در دست اجرا و مطالعه، انجام مطالعاتی جامع در سطحشبکه های آبیاری و زهکشی و برنامه ریزی برای جمع آوری و استفاده مجدد از زهابها، در دستور کارشرکتهای آب منطقه ای قرار گرفته است. شرکت آب منطقه ای گلستان به عنوان شرکتی پیشرو در اینزمینه، انجام مطالعات و اجراء بخشی از طرح 280 هزار هکتاری زهکشی اراضی شمال قره سو و گرگانرود واستفاده مجدد از آبهای زهکشی شده به شیوه های مختلف(شورورزی)، را در دستور کار خود قرار داده است.

Keywords:

آب نامتعارف , بحران آبی , زهابهای کشاورزی , شبکه های آبیاری و زهکشی , شورورزی