رویکردی انتقادی بر تفسیرهای نوین از رابطه دین و سیاست، دموکراسی و حقوق بشر (مورد مطالعه: عبدالکریم سروش و نصرحامد ابوزید)

هدف پژوهش حاضر بررسی انتقادی اندیشه ها و تفاسیر نوین عبدالکریم سروش و نصر حامد ابوزید، در مورد رابطه دین و سیاست، دموکراسی و حقوق بشر است. سوال اصلی پژوهش این است که سروش و ابوزید چگونه در مسائلی مانند رابطه دین و سیاست، دموکراسی و حقوق بشر، تفاسیر سنتی دین در این حوزه ها را مورد انتقاد و چالش قرار می دهند؟ پژوهش بر این فرض استوار است که سروش و ابوزید با به کارگیری رویکردهای نوین غربی مانند هرمنوتیک، زمینه ساز طرح موضوعات جدیدی در حوزه اندیشه و عمل سیاسی مسلمان ها شده اند که با توجه به نیازهای جدید و شرایط متحول جامعه، سنت گرایان را وادار به واکنش و تطابق بیشتر با مدرنیته قرار می دهد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که تفاسیر نوین اندیشمندان نوگرای اسلامی متاثر از فلسفه و اندیشه های غربی صورت گرفته بوده و با مبانی اسلامی مغایر است و بدین لحاظ از جهات مختلفی قابل نقد و بررسی است: نواندیشان دینی با درک غلط از فهم دین، باب هرگونه تفسیر و قرائت غلط از دین را گشوده اند؛ دانش های نوین غربی با استفاده از شعائر زیبا مانند حقوق شهروندی آزاد و تبلیغ دستاوردهای به ظاهر فریبنده جوامع سکولار به تبیین و تفهیم مفاهیم خود می پردازند؛ با توجه به روند رشد مدرنیته و مفاهیم پست مدرنیسم و همچنین مباحث نوین اجتماعی، فقه اصیل هرچه بیشتر با تحولات جدید تطابق یابد و اندیشمندان حوزه های اسلامی با اتخاذ رویکرد مناسب آکادمیک و علمی، برای مباحث روز دنیا آماده باشند.

Keywords:

عبدالکریم سروش , نصر حامد ابوزید , هرمنوتیک , دین , سیاست , دموکراسی , حقوق بشر.