عباسعلی آروین - استادیار، گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ج.ا.ایران
حسن تقوی - کارشناسی ارشد، اقلیم شناسی در برنامه ریزی محیطی
فرشته ولی زاده بهروز - کارشناسی، حرفه و فن

شاید کمتر کسی باشد که در طول عمر خود نسبت به رخداد پدیده سیل نشنیده و یا به چشم خود ندیده باشد، چون این پدیده تنها مخاطره طبیعی است که فراوانتر از همه در کره خاکی رخ می دهد. در این میان موقعیت جغرافیایی ایران و شهرهای آن بیانگر این امر است که با توجه به قرارگیری شهرها در مسیر حوضه های آبریز متفاوت، احتمال بروز سیل وجود دارد و ضرورت پیش بینی های لازم برای سیلاب ها و خسارات آن نیاز است. حاشیه رودخانه قزل اوزن و زیرشاخه های آن به دلیل داشتن شیب زیاد بستر، گسترش رسوب های ریزدانه نئوژن، برف باری های زیاد ارتفاعات در زمستان، بارش های شدید بهاری، کاهش و یا نبود پوشش گیاهی، شرایط بیابانی بعضی نقاط حوضه وضعیت مناسبتری را برای ایجاد سیل بوجود آورده است. نتایج تحلیل سینوپتیکی نقشه های سطح زمین و 500، 70، 850 هکتوپاسکال سیل بوجود آمده در 23 آگوست 2007 برابر 2 شهریور 1386 در باغلوجه سردار، دولاناب، میرجان، گلجیک، ابدال در محدوده حوضه زنجانرود، اینچه، مغانلو، مادآباد و ایلی بلاغ در محدوده حوضه قزل اوزن نشان می دهد فعالیت سیکلونی در غرب اروپا و حرکت آن به سمت شرق و نفوذ سیستم گرم از آفریقا به شمال شرق اروپا از روی دریای مدیترانه و کسب رطوبت لازم و گسترش ناوه های بارشی به سمت شرق، فرود سیستم گرم روی جو ایران از طریق خزر، مکش ناوه گرم و مرطوب از جنوب شرقی ایران و نفوذ به شمالغرب و ناحیه مورد نظر و بوجود آمدن یک حالت ایستا این ناوه در منطقه و کاهش دما در سطح زمین و تأثیر ویژگی های ارتفاعی حوضه و ایجاد عامل صعود دینامیکی باشدت بیشتر، بارش های رگباری و شدید کوتاه مدت را موجب شده و در نهایت سیل در نواحی ذکر شده را باعث گشته است.

سیل، ناوه، کنتور، قزل اوزن، سیکلون، هکتوپاسکال