حسن صالحی - دانش آموخته کارشناسی ارشد هواشناسی کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد و کارشناس مرکز تحقیقات هواشناسی کاربردی کهگیلویه و بویراحمد، ایران
سیدحسین ثنایی نژاد - دانشیار هواشناسی گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
محمد موسوی بایگی - دانشیار هواشناسی گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

پدیده های همرفتی مخرب از مخاطرات اقلیمی مهم در محیط طبیعی و انسانی به شمار می روند. میزان خسارت وارده بسته به شدت ومدت آن ها، متفاوت است. شناخت روش های مقابله با این پدیده ها، علاوه بر تحلیل های همدیدی، مستلزم بررسی ساختار ترمودینامیکیجو در لایه های مختلف و تحلیل شاخص های ناپایداری می باشد. شاخص های ناپایداری جهت پیش بینی فعالیتهای همرفتی و به کمکنمودارهای ترمودینامیکی و داده های رادیوسوند محاسبه می شوند و به کمک آنها می توان ناپایداری مناطق مختلف جو را تعیین کرد.در این مطالعه ناپایداری های شدیدی که در طی سالهای 1980 تا 2009 در ایستگاه مشهد رخ داده، براساس معیارهای جهانی استخراجو در دسته های مختلف دسته بندی شده ، و دقت مجموعه ای از پارامترها و شاخص های ناپایداری، برای آشکارسازی و پیش بینیآن ها محاسبه و بررسی شده است که عبارتند از: شاخص شوالتر، شاخص مجموع مجموع ها و فشار سطح تعادل، آب قابل بارش، عدد ریچاردسون، شاخص صعود LI، شاخص CAPE, SWEAT, K و CIN. برای محاسبه مقادیر شاخص ها، از داده های جو بالای حاصل از ارسالرادیوسوند در ایستگاه مشهد استفاده شده است. درنهایت آستانه ی هر شاخص برای پیش بینی ناپایداری های مختلف در مشهد معرفی شده،و همچنین ترکیب شاخص ها برای آشکارسازی فعالیت های همرفتی مختلف بررسی شده و بهترین شاخص های ترکیبی نیز معرفی شدند.

اسکیوتی، پیش بینی، شاخص های ناپایداری، مشهد، همرفت