رابطه تجارب آسیب زای دوران کودکی و قلدری سایبری با نقش میانجی صفات سه گانه تاریک در نوجوانان

زمینه و هدف: قلدری سایبری از آسیب­ پذیرترین نوع قلدری در نوجوانان است که ممکن است ناشی از تجارب آسیب­ زای کودکی و صفات سه­گانه تاریک شخصیت آنان باشد. از این­رو پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه تجارب آسیب­ زای دوران کودکی و قلدری سایبری با نقش میانجی صفات سه ­گانه تاریک در نوجوانان انجام شد. روش: روش پژوهش از نوع مطالعات همبستگی با الگویابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری تمامی دانش ­آموزان پسر مقطع متوسطه یکم و دوم ناحیه یک شهر رشت در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ بود. نمونه اولیه ۴۸۰ نفر و به روش نمونه ­گیری خوشه­ ای تصادفی انتخاب شدند که بعد از حذف نمونه ­های مخدوش، تعداد ۳۸۰ نمونه به عنوان نمونه نهایی در نظر گرفته شدند. ابزار گردآوری داده­ ها شامل پرسشنامه تجربه قلدری – قربانی سایبری (آنتیادو و همکاران، ۲۰۱۶)، پرسشنامه ترومای دوران کودکی (برنستاین و همکاران، ۱۹۹۴) و مقیاس شخصیت تاریک (جانسون و وبستر ، ۲۰۱۰) بودند. جهت تجزیه وتحلیل داده­ها از روش تحلیل معادلات ساختاری و نرم ­افزارهای SPSS۲۲ و Amos۲۴ استفاده شد. یافته ­ها: نتایج نشان­ دهنده برازش مطلوب مدل پیشنهادی بوده است. یافته­ ها نشان داد تجارب آسیب­ زای دوران کودکی بر قلدری سایبری (۵۸۳/۰= β) و صفات سه­ گانه تاریک (۷۱۴/۰= β) و صفات سه­گانه تاریک بر قلدری سایبری (۳۱۸/۰= β) اثر مستقیم دارد (۰۵/۰>P). همچنین نقش میانجی صفات سه­ گانه تاریک بین تجارب آسیب­ زای دوران کودکی و قلدری سایبری (۲۲۷/۰=β) معنادار شد (۰۵/۰>P). نتیجه­گیری: به طورکلی می­ توان نتیجه گرفت افراد آسیب­ دیده در دوران کودکی مستعد قلدری سایبری در فضای مجازی هستند که صفات سه­ گانه تاریک شخصیت نیز نقش معناداری در پیش­ بینی قلدری سایبری در نوجوانان دارد.

Keywords:

Cyberbullying , childhood traumatic experiences , dark triad traits , adolescents , قلدری سایبری , تجارب آسیب زای دوران کودکی , صفات سه گانه تاریک , نوجوانان