عبدالناصر همتی - مدیر عامل بانک سینا
مهدی قاسمی علی آبادی
مهرزاد ذاکری

حجم نقدینگی و میزان رشد سالانه به عنوان یکی از چالش برانگیزترین جستارها اقتصادی که همواره مورد نظر محافل اقتصادی و بانکی کشور بوده، تحت تاثیر دو عمل پایه پولی و ضریب فزاینده نقدینگی قرار دارد. هر اندازه ضریب فزاینده نقدینگی بزرگ تر باشد، برای افزایش نقدینگی لازم در جامعه نیاز کمتری به افزایش پایه پولی وجود خواهد داشت. به این معنا که افزایش نقدینگی می تواند با کاهش آثار نامطولب ناشی از گسترش پایه پولی همراه باشد. از جمله عوامل موثر در افزایش ضریب فزاینده نقدینگی، توسعه بانکداری الکترونیک و استفاده از پول الکترونیکی است. به طوری که با توسعه بانکداری الکترونیک و استفاده از پول الکترونیکی، تقاضا برای اسکناس کاهش یافته و می توان انتظار داشت که برای افزایش مقدار معینی نقدینگی، نیاز به افزایش پایه پولی کمتری وجود داشته باشد. پرسش اصلی مقاله این است که آیا در کشور ما ضریب فزاینده نقدینگی با رشد تجهیزات پرداخت الکترونیک افزایش یافته است؟ و آیا ارتباط معناداری بین این دو وجود دارد؟ آیا همراه با رشد کمی بسیار سریع تجهیزات پرداخت الکترونیک در طی سال های اخیر، نیاز به اسکناس در کشور کاهش یافته است؟ توصیه مقاله آن است که با توجه به رشد بسیار سریع ابزارهای بانکداری الکترونیک در کشور، لازم است بسترهای لازم برای افزایش تعدا کاربران بانکداری الکترونیک در کشور و استفاده از پول الکترونیکی فراهم شود. در این سورت می توان انتظار داشت که بخش چشمگیری از هزینه های انتشار و نگهداری اسکناس و ارائه خدمات بانکی در کشور کاهش یابد.

بانکداری الکترونیک، پول الکترونیک، ضریب فزاینده نقدینگی، پایه پولی، حجم پول در گردش، طبقه بندی: JEL: E52 ˬE51 ˬE42 ˬE41