سیداسدالله محسنی موحد - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه اراک
محمود اکبری - دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی دانشگاه صنعتی اصفهان
مسعود دادیور - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی
محمدعلی خودشناس - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی

طرح برآورد تبخیر تعرق بالقوه گندم پاییزه به کمک لایسیمتر زهکش دار با ابعاد 1 * 2 متر و عمق 1/2 متر به مدت سه سال زراعی در ایستگاه اراک وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی و در خاکی با بافت لوم رسی اجرا شد. تبخیر و تعرق بالقوه گندم با استفاده از لایسیمتر در سه سال آزمایش طی دوره نه ماهه (مهر تا خرداد سال بعد) در سالهای طرح به ترتیب 664/8، 722/1 و 739/1 میلیمتر با میانگین 807/7 میلیمترشد. در مرحله بعد به کمک داده های هواشناسی ایستگاه اراک و تشت تبخیر مرکز تحقیقات کشاورزی و منابعطبیعی استان مرکزی از 6 روش فائو پنمن مانتیس، تورنت وایت، تشعشع فائو 24 ، بلانی کریدل فائو 24 ، هارگریوزسامانی و تشتک تبخیر برای برآورد تبخیر تعرق گندم استفاده شد. مقادیر تبخیر و تعرق بدست آمده از طریقلایسیمتر به عنوان مبنا با مقادیر تبخیروتعرق بالقوه حاصل از روش های دیگر مقایسه و نهایتاً از طریق روش هایآماری, بهترین معادله انتخاب گردید. تطابق بین مقادیر لایسیمتری و مقادیر پیش بینی شده توسط هر روش با محاسبه چهار پارامتر آماری شامل ضریب تبیین ((R(2)، میانگین انحراف مطلق (A.D) خطای استاندارد (S.E) و آماره (GRM) مشخص شد و روش بلانی کریدل با خطای استاندارد 16/01، میانگین ا نحراف مطلق 11/84، ضریب تبیین 0/98 و ضریب باقیمانده 0/10 بهترین برآورد را ارائه کرد. در عین حال همبستگی خوبی بین آب مورد نیاز و مقادیر ارائه شده توسط باقی فرمولها مشاهده گردید.

نیازآبی بالقوه، گندم، لایسیمتر، اراک، بلانی کریدل