محمدرضا طاهری - استادیار معماری منظر، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران
احمد طاهری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی فضای سبز، دانشکد ه کشاورزی، دانشگاه تبریز

تغییرات اقلیمی ؛ توسعه ناپایدار و زندگی شهری نامتوازن باعث عدم تامین آسایش حرارتی و افزایش بیش از پیش گرمایش شهری شده است . افزایش گرما باعث افزایش مصرف منابع آب سطحی و زیر زمینی ، افزایش مصرف انرژی جهت خنک سازی و فشارهای مضاعف بر محیط زیست شده و چالش های جدی را ایجاد کرده است . این چالش ها، زیست پذیر کردن برخی نقاط جغرافیایی و شهری را با معضلات عدیده ای روبرو کرده است . کاربست سامانه های بام و دیوار سبز یکی از رویکردهای نوین در راستای حل این چالش ها در جهت افزایش آسایش حرارتی (Thermal comfort) و خنک سازی انفعالی (Passive cooling) به شمار می رود. آسایش حرارتی در فضاهای شهری تاثیر مستقیمی بر کیفیت زندگی شهروندان دارد. در فصول گرمای تابستان، حفظ آسایش حرارتی می تواند از افراد در برابر اثرات جانبی گرما محافظت کند و سبب کاهش خطرات مرتبط با گرما و افزایش مصرف انرژی شود. در حال حاضر بیش از ۴۰ درصد انرژی در ایران برای مصارف گرمایشی و سرمایشی در ساختمانها مصرف می شود. این میزان مصرف انرژی، پنج و دو دهم برابر متوسط جهانی است . از آنجایی که بعد از معابر، سطوح پشت بام و دیوار ساختمان بیشترین جذب تابش خورشید را دارند، طراحی مناسب و اجرای صحیح سامانه های بام و دیوارسبز، بسته به میزان سطح پوشش ، عمق بستر و نوع گیاهان، آب و هوا، موقعیت جغرافیایی و طراحی ساختمان می تواند باعث کاهش مصرف انرژی بین ۱۵ تا ۵۰ درصد برای خنک سازی ساختمان ها در تابستان و گرمایش در زمستان شود. مطالعات مهندسی و شبیه سازی های حرارتی نشان داده که سامانه های بام و دیوار سبز با ایجاد خرد اقلیم های موثر در تامین آسایش حرارتی و بهبود شرایط زیست محیطی در کلان شهرها کارکرد های مثبت و موثری دارند .

خنک سازی انفعالی ، آسایش حرارتی ، مصرف انرژی، بام و دیوار سبز