مریم رضازاده - گروه فیزیک فضا، موسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، تهران، ایران
پرویز ایران نژاد - دانشکده علوم دریایی و جوی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
یایپینگ شائو - گروه هواشناسی، موسسه ژئوفیزیک و هواشناسی، دانشگاه کلن، کلن، آلمان

در این تحقیق عملکرد سه طرحواره فرسایش بادی مارتیکرنا-برگامتی (1995)، لو- شائو (1999) و شائو (2004) تحت مدل منطقه ای پیش بینی عددی و تحقیقاتی WRF-Chem مطالعه شد. چشمه های غبار موثر، الگوی توزیع مکانی گسیل از هر یک از آن ها و میزان گسیل بار غبار برای دوره توفان غبار دوره 13 تا 18 تیرماه 1388 (4-9 جولای 2009) در منطقه خاورمیانه بررسی شد. برای اجرای مدل، داده های جدید سطح برای منطقه خاورمیانه تولید و در مدل WRF-Chem وارد شد. این داده ها شامل داده های ماهواره ای سنجنده مادیس و داده های USGS برای تعیین پوشش گیاهی, نوع خاک و توپوگرافی است که نسبت به داده های موجود در مدل WRF-Chem از تفکیک بالاتری برخوردار است. سپس با تلفیق آن داده ها مناطق مستعد گسیل غبار منطقه تعیین و به عنوان داده جدید در مدل WRF-Chem وارد شد. نتایج شبیه سازی ها نشان دادند که این توفان غبار بر فراز چشمه سودان شکل گرفته و با جریان های جنوب غربی به سمت شمال شرق تاایران و ترکمنستان کشیده شده است. همچنین نتایج حاصل از عملکرد سه طرحواره بیانگر همسان بودنالگوی گسیل غبار شبیه سازی شده توسط سامانه جفت شده است درحالی که مقادیر گسیل برای طرحوارهمارتیکرنا- برگامتی بیشتر از دو طرحواره لو-شائو و شائو 2004 برآورد شد. برای ارزیابی مقادیر غلظت غبارشبیه سازی شده توسط سه طرحواره فرسایش بادی از داده های مشاهداتی PM10 برای شهر تهران استفاده شد. نتایج نشان داد که مقادیر برآورد شده توسط طرحواره های مارتیکرنا- برگامتی و لو-شائو قابل مقایسه با مقادیر مشاهداتی است ولی طرحواره شائو 2004 مقادیر بسیار کمتری را نسبت به مشاهدات نشان داد.

توفان غبار، چشمه های غبار، خاورمیانه، طرحواره فرسایش باد، گسیل غبار، مدل WRF-Chem