فهیمه قاسمی چراتی - PhD Student in Nursing, Department of Nursing, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences, Tehran, Iran
علی حسام زاده - Assistant Professor, Department of Nursing, Behshahr School of Nursing, Mazandaran University of Medical Sciences, Behshahr, Iran
مهسا کمالی - PhD Student in Nursing, Student Research Committee, School of Nursing and Midwifery, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
فرهاد غلامی - Assistant Professor, Department of Internal Medicine, School of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
پدرام ابراهیم نژاد - Professor, Pharmaceutical Sciences Research Center, Hemoglobinopathy Institute, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
محمود موسی زاده - Associate Professor, Gastrointestinal Cancer Research Center, Non-Communicable Diseases Institute, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
فرشته عراقیان مجرد - Assistant Professor, Psychosomatic Research Center, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
معصومه باقری نسامی - Professor, Traditional and Complementary Medicine Research Center, Addiction Institute, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran

سابقه و هدف: مدت کوتاهی بعد از پیدایش بیماری کوووید-۱۹، سازمان جهانی بهداشت این بیماری را پاندمیک اعلام کرد و به دنبال آن در سراسر دنیا چالش های متعددی در حیطه آموزش پدید آمد. لذا این مطالعه با هدف تبیین فرایند یاددهی-یادگیری تجارب مسئولین دانشگاه علوم پزشکی مازندران در ایام پاندمی کووید-۱۹ انجام شد. مواد و روش ها: مطالعه پژوهشی کیفی حاضر با استفاده از رویکرد تحلیل محتوا تجمیعی از اردیبهشت تا آذر سال ۱۴۰۲ انجام شد. شرکت کنندگان شامل ۱۱ نفر از مسئولین دانشگاه علوم پزشکی مازندران در زمینه فرایند یاددهی و یادگیری بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مصاحبه انفرادی نیمه ساختاریافته و ارزیابی مستندات حوزه ریاست و معاونت آموزشی دانشگاه جمع آوری شدند. برای پرداختن به صحت مطالعه کیفی از چهار معیار اعتبار، تاییدپذیری، قابلیت اطمینان و قابلیت انتقال استفاده شد. اعتبار با مشارکت طولانی مدت و تعامل کافی با شرکت کنندگان، جمع آوری اطلاعات معتبر و تایید اطلاعات توسط شرکت کنندگان ایجاد شد. برای قابلیت اطمینان، بررسی همتا توسط دو کارشناس تحقیقات کیفی انجام شد. آن ها صحت فرآیند تحلیل داده ها را تایید کردند. هم چنین تاییدپذیری از دیدگاه همکاران تیم تحقیقاتی انجام شد. تمام فرآیندهای تحقیق به منظور اطمینان از قابلیت انتقال نتایج، مستند و با جزئیات گزارش شده است. یافته ها: در مطالعه حاضر، از توصیف غنی و عمیق مصاحبه و مستندات مشارکت کنندگان، ۵۲۰ کد اولیه، استخراج گردید. کدها پس از چندین بار مرور، خلاصه سازی و براساس تشابه و تناسب، طبﻘه بندی شدند. معنای درونی با تحلیل و مقایسه تعیین و براساس ماهیتشان به صورت مفهومی و انتزاعی نامگذاری شدند و در نهایت دو طبقه اصلی"چالش ها" و"راهبردها" در فرآیند انتزاع کدها پدید آمدند. طبقه چالش ها از سه زیرطبقه فشارهای روانی- اجتماعی، مشکلات تدریس تئوری و مشکلات آموزش بالینی تکامل یافت و هم چنین طبقه راهبردها از هشت زیرطبقه راهکارهای بهبود تدریس مجازی دروس تئوری، راهکارهای بهبود تدریس بالینی و عملی، تشکیل گروه های مجازی برای دانشجویان و ارتباط تنگاتنگ با آنان، مدیریت زمان حضور فیزیکی دانشجویان و اساتید با توجه به وضعیت پیک ها، فراهم کردن تسهیلات برای استفاده دانشجویان از محتوای آموزش مجازی، راهبردهای نوظهور آموزشی، تسهیل مقررات آموزشی براساس اختیارات و فراهم کردن تسهیلات و ملزومات رعایت پروتکل ها در آموزش حضوری پدید آمدند. استنتاج: بیماری همه گیر کووید-۱۹ چالش های مختلفی برای اساتید در تغییر شیوه آموزش و برای دانشجویان در تغییر روش یادگیری آنلاین ایجاد کرد. هم چنین نشان داد این چالش ها ممکن است فرصت هایی را به ارمغان بیاورند. همه گیری ما را وادار کرده است که فرآیندهای آموزشی را تغییر دهیم. این یک تجربه یا فرصت جدید برای یادگیری، درک و به روزرسانی در مورد نیازهای جدید و شیوه های جدید ارائه آموزش پزشکی برای همه ذینفعان می باشد و هم چنین ممکن است تاثیر طولانی مدت بر مراقبت های بهداشتی داشته باشد. ما می توانیم از این تجربیات برای بازنگری در سیاست های مرتبط به سلامت استفاده کنیم و مستندسازی این تجربیات می تواند به ما در مدیریت همه گیری ها در آینده بیش تر کمک کند.

teaching-learning process, Covid-۱۹, challenges, strategies, education, فرایند یاددهی-یادگیری, کووید-۱۹, چالش ها, راهبردها, آموزش