سیدمحمدنبی بحرانی - PhD Student in Exercise Physiology, Department of Physical Education and Sports Sciences, Faculty of Physical Education, Islamic Azad University, Tehran, Iran
صالح رحمتی - Assistant Professor, Department of Physical Education and Sports Sciences, Faculty of Physical Education, Campus Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
وحید مقدم - Assistant Professor, Department of Physical Education and Sports Sciences, Faculty of Physical Education, Islamic Azad University, Qazvin, Iran

سابقه و هدف: بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) یکی از شایع ترین بیماری های متابولیکی در سراسر جهان است. آسپروسین به عنوان یک آدیپوکین جدید می باشد که ارتباط نزدیکی با متابولیسم گلوکز کبدی دارد. با این حال، اطلاعات کمی در مورد آن و تاثیر فعالیت ورزشی بر آن وجود دارد. هم چنین مقاومت به انسولین یک عامل کلیدی در پاتوژنز NAFLD و به خصوص بیماری استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH) است. آدیپونکتین فراوان ترین آدیپوکین مخصوص چربی است. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد آدیپونکتین؛ مقاومت به انسولین کبدی، مقاومت به انسولین به صورت سیستماتیک، التهاب و فیبروز کبد را کاهش می دهد. به طورکلی آدیپونکتین درجه استئاتوز و شدت NASH را پیش بینی می کند. اگرچه هیچ درمان دارویی اثبات شده ای برای درمان NASH وجود ندارد، استراتژی های درمانی اخیر بر روی تنظیم غیرمستقیم آدیپونکتین از طریق تجویز عوامل مختلف درمانی و/یا اصلاح شیوه زندگی متمرکز شده اند. از این رو هدف از مطالعه حاضر تاثیر هشت هفته تمرینات تناوبی شنا با شدت بالا بر پروتئین آسپروسین بافت چربی احشایی و آدیپونکتین سرم خون در موش های صحرایی مبتلا به استئاتوهپاتیت غیرالکلی القا شده با رژیم پرچرب بوده است. مواد و روش ها: تعداد ۴۰ سر رت نر از نژاد اسپراگ داولی به دو گروه بیمار (رژیم پرچرب)(۲۰ سر) و سالم (۲۰ سر) تقسیم شدند. به مدت هشت هفته رژیم پرچرب به صورت امولسیون روزانه (ml/kg۱۰) به گروه بیمار و به گروه سالم نیز همین مقدار محلول سالین گاواژ شد. پس از پایان هشت هفته و اثبات بیماری گروه ها هرکدام به دو گروه مجزا شامل کنترل- سالم(۹سر)، شنا-سالم (۹سر)، کنترل-بیمار (۹سر) و شنا-بیمار (۹سر) تقسیم شدند. سپس به مدت هشت هفته، سه روز در هفته پروتکل تمرین تناوبی شنا با شدت بالا را گروه های تمرین انجام دادند و رژیم پرچرب برای گروه های بیمار تا پایان دوره تمرینات ادامه داشت. پس از پایان تمرین، آدیپونکتین سرم خون با استفاده از روش الایزا و پروتئین آسپروسین بافت چربی احشایی با روش وسترن بلات اندازه گیری شدند. ابتدا با استفاده از آزمون شاپیروویلک، طبیعی بودن توزیع داده ها اثبات و سپس با استفاده از آمار استنباطی از شیوه آزمون آنووای یک طرفه برای تعیین تفاوت بین گروهی و در صورت معنی دار بودن با استفاده از آزمون تعقیبی بونفرونی تفاو ت های درون گروهی به صورت دوبه دو مشخص شد. تمام مراحل آماری با استفاده از نرم افزار SPSS ورژن ۲۶ محاسبه گردید. یافته ها: یافتههای تحقیق حاضر نشان داد در متغیر آدیپونکتین سرم؛ در گروه شنا- بیمار نسبت به کنترل- بیمار (۰/۰۲۲ P=) افزایش معنی دار وجود داشت. هم چنین درگروه شنا- سالم نسبت به گروه کنترل- سالم (۰/۰۰۸ P=) افزایش معنی دار آدیپونکتین سرم مشاهده شد. سطح پروتئین آسپروسین بافت چربی احشایی در گروه شنا- سالم نسبت به کنترل- بیمار (۰/۰۰۱ P=) کاهش معنی دار داشت و در گروه شنا- بیمار نسبت به کنترل-بیمار (۰/۹۴۶ P=) سطح این پروتئین کاهش غیرمعنی دار یافته بود. استنتاج: در مجموع می توان گفت در این تحقیق علی رغم مصرف دائم رژیم پرچرب در گروه بیمار مورد مطالعه؛ تمرینات تناوبی شنا با شدت بالا توانست دو شاخص اصلی بیماری استئاتوهپاتیت غیرالکلی را بهبود بخشد به طوری که منجر به افزایش آدیپونکتین و کاهش آسپیروسین شود و با این تغییرات می توان گفت احتمالا این نوع تمرینات می تواند التهاب و مقاومت به انسولین را در این نوع بیماری بهبود دهد؛ با این وجود چون تحقیق حاضراز اولین تحقیقات در زمینه تاثیر فعالیت های تناوبی شنا با شدت بالا بر این دو متغیر در مدل بیماری استئاتوهپاتیت غیرالکلی پیشرونده بوده است؛ برای حصول نتایج قطعی نیازمند تحقیقات بیش تر است.

non-alcoholic steatohepatitis, exercise, adiponectin, asprosin, insulin resistance, استئاتوهپاتیت غیرالکلی, فعالیت ورزشی, آدیپونکتین, آسپروسین, مقاومت به انسولین