سولماز بابایی - دانشیار، گروه علوم ورزشی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران.
مرتضی فتاح پور مرندی - استادیار، گروه علوم ورزشی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران.

مقدمه و هدف: آدیپوکین­ ها اعمال حیاتی زیادی را تنظیم می­ کنند و نقش مهمی در پاتوفیزیولوژی مقاومت به انسولین، دیابت، اختلال در اندوتلیال عروقی و التهاب ایفا می­ کنند. فعالیت ­بدنی و مصرف گیاهان دارویی با خواص ضدالتهابی نیز یکی از پرکاربردترین روش ­ها برای کاهش عوارض دیابت نوع دو است. از این رو هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر ۸ هفته تمرین HIIT و مکمل یاری کورکومین بر میزان آدیپونکتین و مقاومت انسولینی در زنان چاق مبتلا به دیابت نوع ۲ بود. مواد و روش ­ها: پژوهش حاضر از نوع مطالعه­ شبه ­جربی بود که به صورت تصادفی ۴۰ نفر از بین ۶۰ نفر از زنان مبتلا به دیابت نوع ۲ با میانگین سنی ۰.۱۳±۳۶.۵ و میانگین وزنی ۳.۵۳±۸۹.۶ کیلوگرم، ساکن شهرستان ارومیه در سال ۱۴۰۳-۱۴۰۲ انتخاب شدند. مشارکت کنندگان در مطالعه به صورت تصادفی ساده و در دو گروه همگن ۲۰ نفری شامل: گروه تمرین مکمل و گروه تمرین دارونما تقسیم شدند. مداخله تمرینی سه جلسه در هفته و مصرف کورکومین روزانه ۲۱۰۰ میلی­ گرم در سه وعده ۷۰۰ میلی­ گرمی به مدت ۸ هفته انجام شد. قبل و بعد از تمرین شاخص ­های بیوشیمیایی و ترکیب­ بدنی اندازه ­گیری شد. نمونه ­های خونی در طی دو مرحله (پیش­ و پس­ آزمون) برای اندازه­ گیری متغیرهای بیوشیمایی جمع ­آوری شدند. داده­ ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس و در سطح معنی ­داری ۰.۰۵ بررسی گردید. یافته­ ها: در گروه تمرین+ مکمل کورکومین، اثر تعاملی کورکومین و تمرین تناوبی شدید موجب افزایش آدیپونکتین (P=۰.۰۰۱)، کاهش مقاومت انسولینی (P=۰.۰۰۱)، کاهش انسولین (P=۰.۰۰۱)،  و کاهش معنی­دار گلوکز (P=۰.۰۰۲) شد، در حالی که در گروه تمرین+دارونما این تغییرات معنی دار نبود.  بحث و نتیجه­ گیری: تحقیق حاضر نشان می­دهد که انجام تمرینات تناوبی شدید به همراه مصرف کورکومین به عنوان یک روش غیرتهاجمی می­تواند اثر مثبت و مهمی بر افزایش آدیپونکتین و کاهش مقاومت انسولینی در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ داشته باشد.

واژه های کلیدی: تمرین تناوبی شدید, مکمل کورکومین, آدیپونکتین, مقاومت انسولینی, زنان چاق