قدرت اله رستمی پایدار
احمد خاکزاد
علی اژدری

در مدل سازی تکتونو ماگمایی ذخایر معدنی مهمترین فاکتورهای کنترل کننده متالوژنی طلا عبارتند از : جایگاه تکتونیکی ، شیمی پوسته و زرفای آن ، تیپ سری گرانیتوئید ، زمین شیمیایی ، درجه تفریق ، حالت اکسیداسیون ، فاصله تا منبع ماگما و در نهایت مکانیسم نهشت آن می اشد. گرانیتوئید های سزی مگنتیت در تشکیل ئ تمرکز ذخایر طلا ، مس و مولیبدن تعیین کننده می باشند. تلفیق فاکتورهای مذکور برای درک ارتباط بین سریهای آذرین ، زونالیته فلزات و نهایتا تیپ خای محتمل کانی سازی طلا در مقیاسهای مختلف از یک اندیس معدنی تا یک ایالت متالوژنی سودمند است. امروزه تکنیک سنجش از دور با قابلیت های خاص آن قادر است تا نواحی پتانسیل دار کانی سازی طلا را شناسایی و محدود نماید . همچنین عناصر رنیم و اسمیم و نسبت های ایزوتوپی آنها در تشخیص منشا طلا در محیط های مختلف زمین شناختی مورد استفاده قرار گرفته است. در این راستا بر اساس الگوی تکتونوماگمایی تیپ های کانی سازی طلا در ایران از جمله انواع پورفیری ، مزوترمال و اپی ترمال مورد بحث قرار می گیرند.