مهدی عبدل زاده
رضا درخشانی
جواد یوسفی
عباس مرادیان

کانسار مس دره زار در جنوب شرقی کمربند ولکانیکی ارومیه - دختر، نوار دهج- ساددوئیه استان کرمان و در 8 کیلومتری معدن مس سرچشمه قرار دارد که از لحاظ کانه زایی مس و مولیبدن حائز اهمیت می باشد. از لحاظ زمین شناسی توده نفوذی گرانودیوریت پورفیری نیمه عمیق دره زار با سن الیگو-میوسن در میان سنگهای آتشفشانی-رسوبی با ترکیب آندزیتی ، داسیتی ، ریولیتی و پیروکلاستی ائوسن جایگزین شده است. بدین منظور برای نشان ادن تغییرات کمی عناصر از ایزوکون دیاگرام استفاده شده است. ایزوکون دیاگرام ها نشان می دهند که ti / al و ga نسبتا در طول دگرسانی غیر متحرک هستند و جرم بطور ذاتی در طول دگرسانی مصرف می شود . در منطقه دگرسانی پتاسیک ، یک غنی شدگی در k و تهی شدگی در na / ca/ mn و fe مشاهده می شود که اینگونه تغییرات در نتیجه جایگزینی پلاژیوکلاز و آمفیبول بوسیله k - فلدسپار و بیوتیت به ترتیب صورت می گیرد. دگرسانی پتاسیک با یک افزایش بالای مس همراه است که بوسیله کالکوپیریت افشان و بورنیت در این زون نشان داده می شود. دگرسانی سیلیک بوسیله تهی شدگی na / k/ fe و ba و غنی شدگی در si و cu همراه می باشد. کاهش na/k و fe منعکس کننده سریسیتی شدن آلکالی فلدسپارها و تخریب کانیهای فرومنیزین دار می باشد. افزایش si با پراکندگی سیلیسی شدن همراه است که یکی از ویژگیهای اصلی دگرسانی فیلیک میباشد و افزایش مس در این زون چون در زون پتاسیک این عنصر خیلی متحرک است است تهی میشود.